Sunday 22 January 2012

Tunnu Mubang Ngaihman in..



MIHINGTE i piankhiat apan suangtuahna neithei dia Pathian in hon bawl a hihziak in mang (dreams) leh lunggulh (fantasy) kinei sek hi. Khenkhat in a mang uhiam lunggulhte, ahihkeileh a thiltuahte uh a lunglut bangzel un a gelhzel uhi.


Awle, ‘NU’ (Mother) i chih bang i genna ahia? Hon paaitu leh piangsaktu, it leh hawmthoh a hon keem tawntung, i siattawp aleng hon kitheihmohbawl thei ngeilou leh i kipah/lungkham zahzah a kipak/lungkham chihkhong in a hihnatak a genkha bankei. Ahihna bangtak a theichian zou a om diam? A om ding ka gingta theikei.



November kha zaankhat khawvot hiauhiau nuai ah Krismas a sakding lazil in Biakinn ah nungak leh tangvalte a tha-it mahmah uhi. Tuazaan khavak singseng nuai ah tangval lungleng khenkhat lah Tingtang(Guiter) tum in mahni lunglut bangzel a zawlla sa hiauhiau a vaak leng a om hi. Huaite lasak ging ka nu-le-pa'n a ngaikhe zel uhi. Zingkhua vaak in, sun a hong hi a, ka insung ngei uah ka nu’n leng naa sa a thum hithit in, khua phawklou phial a a-om nung in naungek a hong kapkhe lahlah a, huai ka pianna ahi mai hi.



Ka nu leh pate, neuchik ahih ua kipan kineu-ngaih in  ana kiteng ua, himahleh a duhthusam bang un ta neipahlou in, kum-thum kum-li vel nung in ta a hon neikhong uhi.



Ka nu loukuan, inn a hong tunchiang in a sengpuak ngakhepah in a nunkhum hon pesek in, “Bawi ka omlou sung in nana nak kahlua hia?” chi'n ka biang a khituite a hon nuulsak zel hi. Huchi'n Pathian vualzawlna  dong in ka nu nawizu ngei ne-in naungek ngeina bang in ka hong khang a, tuthei ka hong hita hi.



Tuthei ka hong hih in ka nu kipaklua in ka lim la ding chi'n lemlatu sam in moja hon bunsak a, tutna neu (naang a kiphan) ah hon tusak hi. Lim kilaak chiang a hong vaaklek (flash) hive'n, huai vaak ka muh in kipaklua in ka khut ka veileh ka kipuuk kha a, ka lu ka tatkha a, nakpi in ka kap ek hi. A zaan in ching theilou ka hihziak in ka nute a ihmu theikei ua, amah le-mah kimohsa mahmah kawm in, “Bawi, tuban nang kia in k'on tusak nawnkei ding aw”, chi in a hon pombelh thiinthen hi.



Vaakkhiatna ding a neihchiang bang, biakinn a kaichiang bang in a hon pawzel a, kenle ngai mahmah in midang in hon laak chiangbang un ka kapsek hi.


Kha giatvel ding khong ka hong phak in ka nu’n lupna a lumkawm in a nawi a hon teepsak sek hi. Kenle limsa leh lungkimtak in ka teepzel a, gilvah kisa in ka nawizu teepbang ka ikh-khe khazel hi. Huchi'n, nidang bang in konglai khong ah a hon vaakpih tam nawnkei a, mak ka sasim hi. Kei lah konglak khong a om ka ut-ut maizen toh!



Huchi bang a hunte a hong paitouh zellai in, bangchidan a diam ah, ka inn uah mi tampi hong omkhawm depdup in la khong a sakhawm ua, keibang a hon kahkhum ekek mawk uhi. Keile ka nu ngai in ka kapzel a, ka pa le... hon pomkawm in a mittui khong kinuulzel hi'n ka thei hi. Ka pa angsung ngei ah lungkimtak in ka ihmu hit-hit khong hi.


Ka khanloh in ka daakkhe kiau a, vanlam ka daaktouhleh thangvan sangtak ah ka nu ka mu a, ama'n le nui hiuhiau in a hon ensuk a, kenle nui kakalh kawm in ka en-en hi. Ka nu’ mel ka muh tawpna a himai a, ngai-in luankhi nul mahleng sapkik theih ahi nawnkei hi.


Nu aw, na an huansa khatvei bek ne-ut na'ng e… 
na aw suak ngei a na hon houpihlai khatvei bek zathei leng maw!.. 
na sakmel mulou a lenkum veiden ding hi-ta'ng maw??”, chi in ka khanglou hi.



© Lian Suantak @ 14/7/2010.


[Zaankhat ka nu ka mangmat kha a, ka khanloh in atak dingbang ka sasim hi. Himahleh 'Mang' ahi na mah a, a mangta! Mang neih zomlai ut in ihmut thak sawm in kikhimzel mahle'ng kei apan zanmang/ zalmang laksuan ahita. A hong kik nawnkei! Sawtpi ngaihtuahzom in ka nu hoihtak a theichiang; a neu apan ana tengkhawm den, ka nu' nu(pipi) leh ka nu' pianpih sanggamte bang lungsim ah hong dawk hi. 



Ka pu (ka nu pianpih sanggam- a u'pa) ka phone a, "Pu Thang, ka mang in ka nu ka mukha a, ka ngai law petmah mawk ka chi. Piching khat hita mahle'ng naupang bangmai in nute ngai in ka om mawk a! Ka nu ann huansa khatvei beek nethei hile'ng ka ut... Ka nu awsuak khatvei beek za theileng zaw... Ka nu meel khatvei beek mu ut na ing e!" ka chi kha mawk hi. Ka Pu'n le haksa a sa chih a aw-suak in ka thei mai. "Lian, huaite khong ngaihtuah tuahk'en aw. A paisa khong ngaihtuah tuahlouh ding ahi. Na dam na maw?" chi'n a hon hemkhia hi. Aban chu houlimna vantang in ka kihou uhi. 


Hundang in leng bangzah vei hiam chu ka 'NU' ka mangmatkha hi. Atak a muhkhak ngeilouhpi ahihziak a diam, a meel kimuthei mahmahlou sese hi. 'Na nu hong hoh eive. Inn ah kintak in hong pai in', chihkhong a hong hilh om. I paichia, 'a pai khin manta ve!' chihdan khong a kimangmat, a' meel kimukha thei mahmahlou. Hiai ka gelhma zaan in ka mangmat hoih diak a, lungsim hon la mahmah zaw ahi di, hiai article atak zuul-in bawllemzek kawm-in zalmang pian in ka hon gelh hi. 


Ka lawinu'n, "ULian, i nu thu khong i Pu kiang ah gengen ke'n, hon lunghimoh theilua ahi. Na gen lehle suun hun thoveng khong a na gen ding. Nitak sawtnung, zingsang baihtak khong a na genlouh ding ahi. I nu thu khong na genkhak chiang a lunghimoh a hong phasuk tettet in, 'Khawl, na ULian a damna maw?', chia hon dongsek; hon awlmoh theilua eikha'w" hon chi hi.


A chang in 'si taktak' dia koih theihlouh hun bang om mawk. Khovel liantak ahihman in ka kiang a omlou hi mahleh koi khua, koi gam hiam khong a om hi dingbang a haihuaitak a suangtuah mawkmawk sek. Sikhin ahihdan lah chiang mahmah a hilh a ki-om. A hihkei lelah "Kei' Nu" kichi omloupi ade aw, bang chidek mawk. Om taktaklou hilehlah kipianglou dia, chizel. I khophawk ma-a omlouta ahihchia thutak pom haksa sak-hun bangle ana om. A kivuina mun, a' haansuang khong in lah hon kheemlou dia! 


Nute itna, ngaihna zaw 'OM taktak' mah hiveh aw.


Ka pianna nu'n kha giat khong ka hih, 05/8/1979(Sunday), in hon sihsan mahleh Pathian hehpihna ziak in hon keem a hon enkol ding hoihtak - 'Ka Pi (ka pa' nu)' a hon koihsak a, ka kipak mahmah. Ka pi leh pu banah, a tate: ka ni leh paneute pang-huan in mikhat a hon suah ua, hampha ka kisa mahmah. Nu sik-a 'NU' hithei ding leh Pa sik-a 'PA' dinmun a lenchiat ua, thupi ka sa mahmah. 


Huchi hinapi in mihing hihna ah a chang in lunglen hun khong kituak in ngaihtuahna saupi a leeng-in midangte bangmah in pianna nu' ann huansa ngekngek ne in, a thuhilhna manphatak khong za a zuithei hileng tua ka dinmun sang in masawn zaw in ka om de aw, chihkhong ngaihtuahna om thei. 'Nu' om a piangthei kihilel ahihman in pianna 'Nu' melpuak muh nopna bang, haihuaipi ahi khana dia, bang nei in lunglenman in bangteng gelh zaw a kihi ve.



***Hiai enlarged part ka gelhlai, zaan nitak in ka mang in ka pa toh ka na kithuah ua, tuun-le-zua toh hun sawtlou zatkhawm lelle manpha na maizen e!***

Pipi Goihkhoching; ka nu' nu.

Ka pa leh nu; S.Pumkhanthang & Ngaizaniang
Ka nu' haan ah ka pu, S.Vungsum (ka pa'pa ) leh ka zi, Khokhawl toh din khawmlai.


~Enlarged @28/5/2013]



No comments:

Post a Comment