Monday 8 October 2012

Suti Beikuan Zaankhat


SUTI leng bei dingkuan ahihtak toh, ka paisan hun chiang a lamdang a sakluat louhna di’n ka tapa kiang ah a ihmut madeuh in lupna tung ah, “Bawi, zinghal chiang a ke’n hon paisan nawnta ding kei ve..” ka chi a. Naupang neuchik himahleh a theisiam mahmah a, omom laidia hon deih/gingta ahihman in lamdangsak leh ngaih mahmah hon thuah in hichi’n a hon dongthuk pah a, “Pa, ke’n na omna lam ah ko’n zuita ding… awleh?” Thumal ‘Awleh?’ in gen nei mahmah ka sa. Ka tapa in hihthei hileh hichimai a ka zinsan nawn ding phallou chihna hi’n ka thei. “Bawi, nang hon zui thei nailou ding. Na nute, pipi-pupute toh nana om ding ua, Krismas chiang a Pathian in lem a sakleh kei hong pai nawn ding kei v’oi.” A hon dawng nawnpah a, “Pa, nang hon ngailou mawleh… n’on paisan dekzel a?!!


Hiai hun chet inchu ka koisan hiam hon dawtgeih om hi’n ka thei a, ka dawng zomthei nawnkei. Ka tapa, mittui kaai nilhnelh ziak a amittang tee kilkelte ka en a, ka kawibelh thiinthen hi. Hiaikaan ka itdan a theihsiam ding in hihtheih ka nei tuankei. Hichia paisan nawn mai ding hi’ng a, chih ka ngaihtuah chiang in a haksa. Nu-le-pa toh damkhawm hi ngal a ahon ittheihlai a ka taihsatzel ding haksa ka sa. I neulai in kep i ngaih diaklai in nu-le-pa kingaidiak a, i hong letdeuh chiang in bel insung a nu-le-pa toh kithuah sang in kholak a khanvualte bang i ngaihzawk hun hong tung a, tate kep/thuhilh theihlai om ahihdan phawk in hiai a hon poimoh hunlai a taisan nawn ding ka kichihchia’n haksa ka sa a, lah nekzonna ziakleh insung dinmun; mohpuakna zil in zi leh tate tohbang kikhen a ngaihhun omzel mahchu ahi ve.


Sawtlou nung in nuamsatak in ka angsung ah a ihmu hithit a, nuam hina e aw… ‘The Joy of Being a father!’. Tate’n pate a muandan uh lamdang eive. Hatlou chik hi’n mawl-in hai tale uh, midang tengteng sang a pilpen, hatpen, muanhuaipendan a thei a, suang mahmah uh hi a. A hon lametna suk pichinsak theilou himahle’ng theihtawp a pan trantran mai ding ahihdan bang ka ngaihtuah a. ‘PA’ hihna ah kipahna ding tampi a omlai in mohpuakna (responsibility) liantak kitawi khawmngal ahihdan bang hon ngaihtuahsak a, hun haksa a ki-withdrawn mai theih ahihlouhdan leh hihtheih kheel (Phial a) pan tinten kha Pa Pilte’n ana hihsekdan uh chu ahi na mah a..


A hong piankhiak un tanu, tapa meel deihhuaitak i hon mu a, huaihun kaan a i kipahzawk hun a tamkei ding. Tate toh i hong kithuahtouh dungzui un amau hoihna ding i khualziak a lungkham leh dah a i om a, chimoh (helpless) i kisak hunte bang i hon tuaktou a.. Huchia tanu-tapa i hon neih-a, i tate i-it zahzah in eima’ nu-le-pate hon na it dingdan ngaihtuah theihna i hon neipan zomah chu, “Nu, Pa, ka kipak!” chihlouh theih vual ahikei. Ta ngeklai kepziak a zaan ihmut muhlouh hunte bang ahi ding mah a kikoih. Ann a hon nektheih pat chiang un a sa vitvit lai a ne utlou kihilou napi’n annbel siin i hon hong a atungtham bang nawlkhin in akawm-aneemna laitak i hon suakkhe chitchiat a, gawizaansak dimdem lai. Ann ginatak a ne thei nailou ahihman un awlawl in a hon ne ua, a neek zahzah uh ei gil leng ana vahbang khop in eima’ gilkiallam le kiphawklou; ngaklah hetlou in ki-om thei. A hon kham chiang ua i buhbel a i ann ana khingsimta kinepan chihkhong hi’nchin, nu-le-pa’ hon itdan.


Ihmu thei zoklou in ka kingaihtuah a, ka tapa hong khanlet dungzui in duh-le-deih, it-leh-ngaih bang hon nei dia, kichei-kizepna ah alawm-avualte bang in ka zeem zou diam? Niteng khosakna ah alawm-avualte sang a hoihzaw ka piakzoh pawl a om maithei; a omkei maithei. Neih-leh-lam genlouh inle bukimlouhna khovel a teeng hi’ng a, kipahna bang kipiak theihlouh hi a, haksatnate bangle tuaklou ding khop a ka itna leh deihsaknate’n phaktan nei hi mawk inchin. Khovel ahi bangbang a ahon paltouh hunchiang in ka tapa kiang a hindan-hoih kichi bangchibang ahia chih ka sinsak kaankaan a ka hihsak theih om in ka theikei. Lah tuadan sinsak dia niteng-hunteng a tenkhawmpih theilou ding ka kichihchia’n mittui dailou thei ding vual ahikei, sinsak ka siam ka chihna hi hetlou in.


Silh-leh-teen i piak theihte zaw a hong tul a, sia-in a hong neu pahzel a. Aduh-adeihte uh leng pezel kichi mahle i piak zohlouh hun a tamzaw tham ahi. Himahleh, HUN i piak leh HINKHO-HOIH a hing dia i chiilna zahzah bel a damsung uh daihthei ding thilpiak, a zawngpen inleng i piaktheih, hi’n chin. Tuate pe theilou dia ka zinsan nawnpah ngai ding ka chihchia poisa a luankhi dai mahzaw hi e. Tate khankhua ding khualziak a mittui i seente’n a hong khanlet ua amau a kitoudelh thei a hong hihchiang ua i kipahna khitui ding bawl hi mawk inchin. Huaisang a tamzaw inleng ahi lai ding.


Ka tapa Mumung toh limlak

Tate (Mumung leh Thiansiam) toh suti zang a inlam pailai (B. Kalzang khua a hohlai)
     ©Lian Suantak @ 9:00pm, 09/10/2012.

[Tate mahmah in i lungsim lapen ahi ding, ta neihnung in i hih khempeuh amau adia kihih hisimta hi. Meh i leileh amau duhte bang kilei ut sese. Lai i simleh amau adia hoih ding bang theihthak ding a om de aw, kichi. Mun gamlapi ah i kikhen inleng i lungsim ngaihtuahna hon luahden uh himai hi a. Thei chi tuamtuam i nek chiang inle amau mah kiphawk in, 'ka tate'n zaw limsa law ding uh hia' kichi kha sek hi. ~Enlarged @20/6/2013]