Thursday 4 December 2014

Tamchon Trophy 2014 a SSPP Performance Toh Kisai Thukup


Tutung SSPP FC in kumdang a i performance teng uh khuup in 1st Runners tan hon ngahpih ua, kipahhuai petmah; milestone khat ngah i hihna uah hiaitan hon makaihtu i biak Pathian tungleh SSPP lam a pan ana la tengteng tung ah ka kipak petmah.

Ahi a, Review a hong om de aw, chia ka na ngakleh a hong om naikei a, hiai ah tamlou ka muhdan ka gennuam hi:-

1). Pankhawmdan & Players: Tutung in SSPP Gen Hq toh pangkhawm in SSPP Delhi Jt. Hq in thil bangkim hon sai ua, pankhawmna in gah kipahhuaitak a hon tun hi. SSPP FC Players ding bang le a hoih dingteng mah hon select uh hi'n ka mu a, player, hiai a hoihkei chih di ka theikei a, siam uh ka sa petmah. SSPP FC Players-te a career uh hong hoih semsem leh chih ka deihsak mahmah.

2). SSPP FC Core Committee: Fel uh ka sa a, a panlakna uh phathuai ka sa. A lunglut ngen mah in thil bangkim hon sai uh hi'n ka mu, huaimah in hiaitan i tunna ding un poimohna nei lian mahmah hi'n ka thei. Huai ahihlai in, Ground sung ah Fans-te chu genlou zezen phot in Core Committee-te lak ah nek-le-dawn a kidek zoulou, numei naupang muhdia kilawmlah; mahni kidek theilou a om a-om a, hiai toh kisai in a committee-te penpen chi'n poi ka na sa mahmah. Adiak in Final kimawl nitak bangchu a match le ki-en manlou phial a Hmar FC lam a va kuansawm nilouhte nang/phelh a kitawl petmah, match le ginatak a ki-en manlou. Goal hon ditkikna pen chetbang uh kimu khaselou, chaan lian ka kisa mahmah.

3). Unau Hmar-te zunnawn ding, nektheih lei ding, etc. chihlouh SSPP Fans-te hong chou bawl ding leh hong otkhum ding in eilam danna ribon hon kaanphei a omlam ka theikei. Ahihhang in eilam a thuakkhate a kikhaam nung a nan zohlouh a va off-side-te mah a thuaktu kihi zaw. Hiai toh kisai ah maban ah theihtuak ka sak ahihleh Unau Hmar-te kha a' Players-te uh cheer up dia kituaktak a kikou diamdiam uh. Eilam ahihleh kikhou khop. A spirit kiman fuhlou deuh ahi diam ah, ahihkeh fuhlaw zawzen?!!

4) SSPP FC V/s HFC in Final a hon peek ua, eilam in siamna lam ah kitungnung zaw hi'n ka mu. Trophy i doplouhna uah i Players-te ka mohsa hetkei. Himahleh Fans lam ah ki-uanglaw kha ahi ding, chih chu ka muhdan ahi. Maban ah hichidan chance i neihnawn uleh numei naupang (a khente family a kuan diamdiam) i hihna uah, amaute khualna in gamtat-khohei kilawm a gamta in, zu/khamtheih thilte i kidek zohkei leh eimah inn ah hih hiaule chih ka kum nuam hi.

5) Office a ka lawm Bihari khat in, "Ke'n zu dawnlou ka hikei. Ka inn ah ka keem gige. Hilele ka duh a ka dawnkhit chiang in ka lumhiau zel a, ka zi leh tate lungsim nuamlou in ka koih ngeikei. Zu dawnkham nung a Gari hekkhia/ pawtkhiat bang a apoimohna? Ka kidek theihkeileh kuamah subuailou in ka kihih hiau lel mai." a chi a. Ziltuak hi'n ka thei.

Genkhelh-genvaal a omleh kingaisiam ni. A nawn lamchiang a numei-naupang toh ki-uap diamdiam dia i deihleh i omdan pilvang tak a om chiat ding in ka hon ngen hi.

Regards,

Lian Suantak

Sunday 30 November 2014

BCD GRADUATION AND ANNUAL DAY, 2014


SUNDAY CONGREGATIONAL WORSHIP
BCD GRADUATION AND ANNUAL DAY, 2014
EBCC DELHI | DWARKA, NEW DELHI
30th NOVEMBER 2014 | 11:00AM


Based on Eph 6:1 Local Pastor made a prelude and dedicated the Worship Service and Project Nehemia’s Calendar 2015. Baptist Children Department (BCD) Worship Team led the congregation in singing hymns of praises which was consumed into Mass Prayer; And as offertory was brought to the pulpit, Upa Khamkhanpau Guite, consecrated the same. Local Upa L. Ngulminthang made announcements in connection with the ensuing Christmas 2014 celebrations and mentioned that this is going to be the 21st Christmas celebration hold by this church. He also retold that our first celebration was held in a Scooter garage.


FAREWELL SPEECH: Local Chairman, Upa Damsomthang made a farewell speech for Evan. Khaikhuphang, Pastor’s Assistant. He is completing his tenure here and is due for ordination as a Pastor at EBCC Khawmpilian to be held in December and he is also to tie the knot with Miss Nianggelvung on 19th December 2014, if God willing. Farewell message was displayed through the projector. Local Chairman mentioned that Evan. Hangpu is a dedicated and humble servant of God, well loved by members of this church. A small gift as a token of love and appreciation was presented to him. Evan. Hangpu made a short speech expressing his gratitude and happiness about the co-operation and affection he received here and requested the church members to uphold him in their prayers.


BCD GRADUATION: Upa Thianzakham, BCD Superintendent, then came to stage. He made note of ‘BCD Graduation’ as an important ceremony of EBCC for one who attained the age of 18 is taken as a mature person and promoted to BYF. He thanked God for his wonderful guidance and blessings. He also requested the congregants to be co-operative, a guide and ever-ready to help the graduating members. He also cued the importance of stressing on the foundations and that parents should not rely just on the BCD Sunday School teachers but also be aware of their responsibilities in the upbringings of their children. The Superintendent then flashed farewell message for the graduating members through Projector. He presented Graduation Certificates to the new graduates. Heutupa Thangsuanmang, BCD Secretary, mentioned that in 2013, 7 children were promoted; and this year, 9 children were promoted. He played short videos of these graduates: Their bio-data, interview, response and what they learned from BCD. The new graduates were called on the dais and the list of their names was handed over to the Local Secretary, who presented them a bouquet of flowers as a token of appreciation. Pastor Nenglian Vualnam made intercession for them.


SERMON OF THE DAY:
THEME: PICHINNA ~IPet 1: 13-15

The Pastor took to the pulpit and made his sermon on ‘Maturity.’ He mentioned that he interacted with today’s graduates the other day. He also mentioned that it is the practice of EBCC to hold Graduation Ceremonies for those who attained the age of 18 as they are considered mature. However, one also needs to be baptized to become a full communicant member. Graduation does not mean that one attained freedom to do whatever one likes. Rather, one has reached a stage of life where one can achieve bigger things as one has been equipped with the courses he have taken from Beginner to Senior classes while in BCD. He stressed on the following points:

·         Christ-filled life
·         Life based on Christ
·         Preparing minds
·         The challenges of freedom
·         Life’s struggles
·         Cling onto the Bible in times of trial and hardships
·         Disciplined life
·         Hope in Christ
·         Stay away from Evil desires/ thought
·         Holy/ pious life.

CONCLUSION:  Local Chairman, Upa Damsomthang, close the worship service with prayer.


HIGHLIGHT FOR NEXT WORSHIP SERVICE:
1) Next worship service will be held on Sunday 7th December, 2014, 11:00am at the same chapel as usual. Fasting prayer will be held at 10:00am at the Church Basement. All who are concerned and burdened with our social, political and religious affairs are requested/ invited to be there. Time for sharing our burden and concern will be opened.

2) Pastor V. Nenglian, Local Pastor, will be delivering sermon.

3) Collection of Relief material will also be made.



~ Sumthanlian Suantak, Content Writer, EBCC Delhi.

May also visit: http://ebccdelhi.org/activities/worship-service-write-up/787-bcd-graduation-program-2014.html

Sunday 16 November 2014

Shirt Rekindling Memory


Wearing a long-sleeved shirt at our office, UPSC, today (17th November 2014) which was bought way back in 2001 while i worked at a small private school (H.E.S.) as a part of staff's uniform still fits me perfectly. This automatically draws lots of thoughts in me. It reminds me of how time flies.

The Shirt stills fitting me perfectly takes me to think as to whether i have grown physically since then. But how can i measure the mental side of growth which i might have achieved? What would be the parameters to scale my maturity? I hope I know...

It's always the nobility, kindness, patience, perseverance, forgiveness and all that wishes one had for the good of others is a positive sign of growth. I though i acquire a bit more of those of late, though much more lies for improvement.

Then, i was a single. But now I am blessed with a loving wife and two lovely angels. My grandpa seems to be happy with us. Thank God!
Accounts-IV Section, 17th November 2014, 11:00am


Family Outing at Khuga Dam on 24th August, 2014


Wednesday 12 November 2014

HINKHO LOHCHING


HINKHO lohching ka nei, chi ka hi pahkei. Himahleh Hinkho lohching neih theihna ding in hindan kichian om ngei in gintakna liantak ka nei hi. Huai bang hi ding in na ngaihsun a? Zi leh ta neisa dinmun apan et-a gelh ahi. Akiang gengen nilouh lou in hichin k’on pan ding.

Ka hinkhua a - hun, hihtheihna leh keimah thu a koihtheih chiangpeuh khen thum in khenleng hinkho lohching hon tun ding in ka gingta tinten hi. Mi khenkhat in a gendan ua “God First, Family Second…” chihpen a thutuam in koih phot zezen leng. Ei thunuai a omte seh 100 pha hisak leng. Huai pansan in bawng tuamtuam thum in kikhen thei hi:-

Bawng Masa: Kei keleu a ding. Hiaipen za-ah sawmnih hisak leng. Hiaipen kei a ding mawngmawng a sehkhiat ahi. Personal Devotion, Bible simna, Diary maintain, laibu simna, ka damtheih nang ngaihtuahna leh a tuamtuam.

Bawng Nihna: Ka zi-leh-ta, nu-leh-pa, pi-leh-pu, inkuante leh nekzonna toh kisai a zat ding. Hiaipen za-ah sawmnga hisak leng. Ka inkuante taksap ka etkai poimoh mahmah a, Hiai ah amaute vaakna ka nekzonna ka huamtel sak hi. Inkuan i chih chiang in i hinkhua su nuamtu ahihban uah asetawp leh i hoihpen hun a khuampi; kingakna ahi uhi.

Bawng Thumna: Saptuam leh Khotang a kihelna a bawng thumna ah ompan ding hi. Hiai ding in ka hun omlai teng, za-ah sawmthum koih leng.

Ka hinkhua ah tua a tung a bawng kikhen diudeute kizomdan a ka koih theihchiang in ka hinkhua pai dik ding in gingta ing. A huchihlouh chiang in, amasa dingpen nanun kha; a nanung dingpen masasak kha in kilohsam thei hi.

Mahni damtheihna leh mimal hun thoveng kipelou a thildang amasa a ka koihkhak chiang in a dangte subuai baan hi. Lu-leh-taw theilou zen a khotang leh saptuam vaai a masapen a ka koihkhakleh ka inkuan mite ana thawmhau kha ding ua, insung a mohpuakna enkaai manlou in tate khahsuah khak theih hi, Meeting pai hak gige, Office pai hak gige; intun chiang a zite ana maitai khollou chihte bang kizat siamlouh ziak hi nuam mahmah hi. Tate bang in hon ngaihnat ding bang un hon ngaina lou in; Pa leh tate kaal ah gap ana omkha thei hi.

Huchi hilou a, inkuan kia a i buaidet khak chiang in mi’n khotang a kihel nadan le theilou, tanau-laina lah vehlou hon chi theizel uh. Neih-leh-lamteng inkuan a ding kia a i paisak vekchiang a leng saptuam ah, khotang ah sumchiilpa, chih kitang theizel. Nupi khenkhat inlah amau mah le kikep ngailua hinapi, “kei a dingzaw poimoh kei,” chia tate a ding kia a kizangbei, mahni a ding damdawi lah lei ngamlou, mahni kizuun ding thudon lou in Pasalte ma a tekmeel ana pukha theizel.

Saptuam heutu ana hingei, saptuam a ana kizanggai; tate ginatak a enkol manlou, sih dingkuan a kisik mahmah bang leng ana om hi. Mohpuakna i neihkhak teng bangleng vualzawlna hivek lou dia, kilep sanvek bangleng khotang/saptuam a ding khuallouhna hi theizel. Huaiziak in Pathian amasa a ka koih kawmkawm lai in kei a ding ka theih masak a, Ka inkuante a ding leng ka theih a, saptuam leh khotang a ding leng ka siit theihchiang in hinkho lohching a hing hilou ding ka hiam.

Nupa gamta khawm (31-12-2011)

Pipi leh a' tusawm (17-3-2010)



Pa leh a' tate kimawl khawm (23-5-2014)

A Filipino family

©Lian Suantak @ 2:00pm, 12/11/2014.
Published in Delhi EBCC Weekly (DEW) dated:16th Nov. 2014

Monday 10 November 2014

Reviewing Self


HINKHUA ah lungkim mahmah i kichih bang i chih chia hong om ahi dia? I dinmun i theihchiang chia'n lungkham ding leh kipah ding kichiang pan hi. Huai kivel/ kingaihtuahna omloupi in lungkham leh kipah chih omlou hi. A chang in mi toh i kitehkaak a, akaal in i hun paisa toh i kitehkaak hi. Huai in i dinmun hoihzawta, ahihkeileh sezaw ahi chih kikhensat zel hi.

I tunna chiangchiang a kipah ding ahihlai in huai a taamdet a hoihpen hilou theizel hi. Bangchi'n malam nawt in ka paizom dia, chih kingaihtuah in i masawn leh tangdetdan hon hilh hi. Mahni dinmun a lungkim i hihlai in midangte a ding khualna bang i neih kisam hi. Khovel ah mi tampi toh tengkhawm a kihihman in midangte a ding khualna neih kisam hi.

Huchia midangte a ding khualna a kal i suanlai in kingaihtuah hun neilou a pai charchar chih a hoihpen hi gigelou theizel hi. Pai charchar hun a om dia; a chang a khawl a kingaihtuah a, mahni mahmah leh i kalsuanna mahmah le sutzom chi hia, ahihke'h sawtlou tawldam photzek ding; ahihke'h huaile hilou lai in... nungkik zek a, kibawl phatna ding omte ki-Evaluate a huai pansan a kibawllem a pai nawn charchar hun leng a om ding ahi hi.

Huchi'n, Sep ding tam mahmah lah hihtheihna tawm mahmah i sak hun khong hong om hi. Hihtheihna in a batlouh lah lungsim a mangtheilou a vei a kinei charchar. Huaibang hun ah 'How to let go or adapt,' chih kha challenge liantak hong hizel. Hiai chet ah 'I am not grumbling but aspire to perform better. God, Help me.' chinuam ka hi.

Lian Suantak @ 10th November, 2014

Friday 7 November 2014

Nikhat Hun Zatna - A visit to Delhi Zoo and Purana Quila


DELHI ZOOLOGICAL PARK


ZAAN, 6th November 2014, Guru Nanak' Birthday ziak a office suty. Inkiang apan UPSC, Shahjahan Road tan DTC Bus Route No.623 a tuang. Huapan Mobile phone a Google map pansan a Purana Quila kiangchin a om Delhi National Zoological Park i.e., Delhi Zoo, tan khe a pai. Ticket Adult kha Rs.40/- hi a, a sung a va lut. Lungluthuai hunkhop va mu. Delhi Zoo kha tulai in (16th October to 31st March sung) 9:00am apan 4:00pm tan kihong hi a, Ziltawpni leh National Holiday teng a kikhakdan ahi. Piching-te lutman Rs.40/- ahi a, Naupangte' a Rs.20/- ahi.

1st November 1959 in Mr Punjab Rao Deshmukh, Hon'ble Minister of the Government of India in a honna nei hi. A sung ah ganhing tampi et ding om a, asung lianpi ahih ziak in a vek a va etzoh hilou hi. A sung ah ganhing chi tuamtuam: Rhinoceros, Giraffe, Lion, Tiger, Dear, Stag, Monkey, Langur, Crocodile, Hyena, Reptile, birds, etc. et ding tampi om hi. Vasa lunglutte ading in Bird house a tuam in om a, Guul en utte a ding in Reptile house tuam om hi.

A liante a ding in a lungluthuai mahmah lai in naupangte kilawp petmah uh hi'n ka thei hi. A vangkim in lunglut luatziak a, "Papa!.." chia kikou AW zaak ding tam mahmah hi. Tuma zek a White tiger 'Vijay' kichi, mi keilumpen mah in entute mit lapen ade aw ka chi. 

Khe a vaksawt peihloute a ding in a sung ah aman piak a tuantheihna gari om hi. Tuisiang a thawn a dawn ding leng mun bangzah hiamtak ah kikoih hi. Gilkial dangtakte a ding in a sung ah nektheih chi tuamtuam lei ding leng om hi. Inkuan a vak-halhna ding a mun nuam, thoveng leh hoihtak ahi.
(http://nzpnewdelhi.gov.in/index.htm)


PURANA QUILA

Delhi Zoo kiang chin a om ahihtoh phaak ngalngal ut in Purana Quila ah ka luttou nawn a, a-building lui mahmahta lah tou chi mahmahlai lianpi ana hi a, a sung ah Museum om sawn hi. A sung ah loupa hing dipdip in tawldamhuai petmah hi. Akop-kop a tukhawm numei leh pasal om tiltel geuh ua, ki-itna thu khong mah gen khawm uh hi'n ka koih hi. Museum sung i lutleh thil lui kipholhsuah kum tampi paisa a van kizang leh Arts&Craft leng muhding tampi om hi. Hinna kichi hichia paitou zarzar mai ding hilou a, ei le sithei a kihihdan museum sung a om thilte'n hon theisak mahmah hi.

History theihbeh nuamte a ding in leng vehtaak ahi a, Delhi Sultanate Period, Mughal Period, Rajput Period leh Pre-historic lai a thil tuamtuam et ding leng om hi. Tate toh hoh a thil tampi va ziltheihna mun ahi.

Purana Quila sung a lutman Rs.5/- chauh ahi a, Museum sung a lutman a tuam omsawn a Rs.5/- mah ahi. Friday leh National Holiday teng a kikhak ahi.

(http://www.delhitourism.gov.in/delhitourism/tourist_place/purana_quila.jsp)

Huchia theihlouh kaal in hun sawtpi ana pailiam man a, a-kong ah DTC Bus Route No.419 a hong taai a, Moolchand tan ka pai hi. Huapan khe in intan ka pai tung hi. Vaakna tawlsim in ann ka nepah hi. Kisil siang a tawldam deuh e, chih in Munirka a lawm Thangkhanlian Guite-te' inn ah va pawtleh Lawm Goupi-te inkuan leng a na om ua; Teach zodawn toh kisai thuvantang sawtsim kihoulim uhi. Singpi limdeuh mai Lian' zi - Nemsiam in hon pia hi.  Zaan le hong sawttaak toh inlum ka zuan nawn hi. Bus 623 hong pai zoklou ahihman in hong taai masa Bus 764 in Hauz Khas Metro lam ka manohzaw a, AIIMS tan metro a pai in; huapan khe in intan ka paitung hi. Huchia Nikhat hun chu kizangbei hi mai dan eive.

Wednesday 22 October 2014

Reviewing Standpoints


Since last night, after having thought provoking discussions and unending debates with my brothers, I am reviewing certain standpoints I took on matters concerning our brothers and sisters out there in those faraway lands. When I look back on the tiny steps and alms (whatever small it may be) dispensed in sympathising to lessen the dire situation they faced, I never have regretted. Yet, the history that the Israelites gone through could also be played among our people. And a change in strategy might be a better option as of now. Thoughts could be more concrete as days passes by. Help me Lord, give me the discernment on how I will tread on...

SEAF, EBCC Delhi, Tuailai Day 2014 Flashback



Tuailai Day 2014 a hong tun dingkuan in Panel Decoration, Area Portrait leh Special Item a ding kisakkholhna Area member-te'n kinei. Eiveng apan tuailai a hithei zahzah Pathian phatding leh Khrist Gimnam ding lunggulh in 18th October 2014 zingkal in biakinn kizuan sauhsauh. Sermon nuamtak "Christian Marriange & City Life" kingaikhia. Contest tuamtuam leh sounds of Praise-te ban ah, eiveng in Stage tung ah 'Aw Hehpihna Khovel Vaakza' chihla sa in va kilengkhawm. Mipi'n hon sakpih ziazia uh.

Prize hawmna hun ah Panel Decoration ah 'A-THUMNA' in kipang, Quiz ah le prize bangzahhiam kila. 'LENKHAWM SIAMPEN' Award leng kingah. Hiai tengteng Toupa' vaang hi.

SMS, facebook leh Whatsapp tungtawn in Area Co-ordinator Htn. Gracie in kumbul apan kizaksaktuakte a hun bangzel in hon khahkhia ziahziah.

Huchi'n Tuailai Day 2014 aamtak in 4:50pm vel a zoh ahihin Pa Thangboi-te' inn Kotla Mubarakpur ah Pathian kiang a kipahthu genna hun leh prize lopna in ankuang kisawkkhawm. Hiai Ankuang hong pianna ding in Heutupa Son Naulak leh Biak Naulak-te'n Dangka 1000/- ngut hon thoh uh. Pa Thangboi in nek-vaai feltak in honna sai a, Intekte'n poimoh kim simsip in hon sutuah uh.

Nitak 7:50 in program kipan a 9:30pm vel in kizou hi. Hiai Program ah Inteknu Nu Niang, Co-Ordinator Gracie Munluah, BYF Secy, Muan Hangshing, Praise & Worship Member, T Suan Lian Tonsing leh Usher Leader, Lian Suantak apan thugenna kingaikhia. Hiai hun ah kihanthawnna leh kipahthu; banah kuapeuh tung ah hihkhelhkhak, a kisam leh vaaldeuh, maihkhak leh maihtuak, fel zohouh leh fel vaalkhak ziak a hihkhakte leh... a poimohpen in Pathian deihlouhdan hihkhak omleh NGAIHDAM NGETNA leng neih in om. Improvement nang a hoih dia gintak khenkhat leng genkhak om. Nuih zaizaina ding khenkhat leng gen leh sakkhak in om. A hong tel theiloute KINGAI mahmah. Hichia Tuailai Day 2014 aamtak a zangzou chu kihimai eive.

Maban ah Tuailai Day kizouta mahleh Pathian min a Fellowship neihtouh zellai kisawm hi. 'Tuailai Kris Gimnam' hidia kihanthawnna manphatak i zaakte a tak a zuui Tuailai hichiat ding in Toupa'n hon ompihta hen.
19/10/2014 Kikhoplai

19/10/14 Ushers a panlai

BYF Day Ushers 18/10/2014

'Tuailai Khris Gimnam' chih topic zang a Panel Decoration kidemna

Panel Decoration kidemna neihlai a South Extension Area apan tuailaite (12/10/2014)

Area lemlak-2 (Area wise group photo a telkhate on 18/10/2014)

Area lemlak-1 (Area wise group photo a telkhate on 18/10/2014)

Area lemlak dek a kikaihkhoplai (Area wise group photo a telkhate on 18/10/2014)
Area Portrait (Video Clip) hiai link ah muhtheih ding http://www.youtube.com/watch?v=rIsOjARBQL4

(C) Lian Suantak @ 20th October 2014

Wednesday 15 October 2014

Hun-awl Zatna Khat (14th October 2014)



Nitak ann nekhin hun-awl zang hikawm leh inkim a mi-le-sa omte khenkhat veh dia kuan a vaakna lam ah Inn nih ka siikzoh in Pa Thangminlian (Class-XI&XII a class mate) te' inn ah ka va lutleh Htp. Suankham Naulak leh Jenny (Nupa thakte) u-te veh in ana om ua, annkuang ana umkhawm uhi. 

Ann ne di'n hon sawl ua kenle inn a gilvahtak a nekhin phet ka hihchia nek sawm nawnlou in ka om hi. Himahleh a tanu uh Kimkim (4years) in ann ne dia hon kun nilouh in, "...ann na nek keileh nang STRONG lou di" chia hon sawl chu ka en kilkel a, ka lung hon khoih mahmah.

Huchia naupang neukhat, kei tanu toh kivual chet in hon zotchu ka lungsim ah geen nei mahmah in a annkuan uh ka umpih hi. (Huaisung in ka lawm David Nengsonlian @Son Naulak leng hong pawt hi). Huaikia hilou in Kimkim in hon ngaina mahmah a, kikhopna ka neihsung teng bang un kei' pom ut sese a, kenle nuam ka sa mahmah hi. 


Zaan sawtta chia Son Naulak toh ka pai bang ua le hong khaklouh utlou a, apa'n pom in a innuaitan uh hong kha uhi. Naupang kampau hoih a pausak, thuhilh, mi ngaihnatdan leh lenglate welcome-dan sinsak theih ahihdan ka chian semsem a, a' nu-le-pa fel uh ka sa mahmah. Feeling impressed!

Ann ka nekma deuh ua Kimkim pomkawm a lim ka kilaak uh ahi. (Photographer: a' gang thak liklek Suankham Naulak. Time 14/10/2014,10:09pm)



Monday 29 September 2014

Ushers In-charge Kiang a Mohpuakna Zoh a Laikhak


Heutupa,

September 2014 kha sung Ushers dia seh a ka om bang un mohpuakna la in zaan in kou hun zoh hita hi. Hiai mohpuakna semsuah thei dia Pathian hon ompihna leh saptuam mipi hon kithuahpihna thupi ka sa ua, ka kipak mahmah uhi. Ushering nna sepna toh kisai in kupnop ka nei a, hiai bang ahi:

1) Voluntary basis: Pathianni masa 2te Ushering a pang di kisehthoh in ka pai ua; adang nihte ah kuamah sehtuam omlou in Pathian min a kizatna, Amah' phatna a pangkha ka hi, sen-le-paan, anop-ahaksa om mahleh Ama' min in kal kon suansaam nuam chia kivolunteer utte adi'n opportunity kibawl a, ahuntak ah mi 6/7 bang kiphazel hi. Mimal a kipiakna neite mah hong pangzel uhi.

2) Reimbursement: Hundang a le kikhawm a kuanchiang a mahni sum-le-paai seng a kuan kihithou a, huaiziak in ama a sang in kuanbaih zawdeuh a, a tawm theilam seeng dia kuankhe di'n plan kibawl a, Saptuam budget a Re-imbursement provision om himahleh Re-imbursement bawllou ding ka chi uhi. Pathian be dia kuan a, paiman saptuam in hon seensak hileh ei' kipiakna om khalou ding ahihman in i seenna om zekte ahi dimah in koihni ka chi uhi.

3) Chair/ Tutna Doh Behdan: Hundang banglou deuh in a hitheitan in biakinn sung leh tung hihdim masak ding ngiim a nei in Chair koihbeh kichipen a poimohleh... chih basis in leptawm zeel ahi. Huan, Nupi nau toh kithuahte adi'n a nanung vual line nihtan khong seat reserved bawldeuh in ka nei uh. Khenkhat mahni kikhutdot a asung leh a tung awnglai napi a huai a awnnate a ki-adjust sawmlou a mahni adia tutna kidoh tamlou a om. Ushers-te kawkmuh thupi ngaihlou ki-omlai!

4) A Sung Lutlou: Tleirol vual hunkhop bangteng in kuanbaih in a sung awng mahleh Verandah a tut utzaw hun khop om ana hi. Tuate a sung leh tung a tu dia sawl ahi a, sawlzoh a om a, sawl zohlouh le a om. Biakinn sung leh a tung awnnate kuapeuh in delh theile chih suggestion ka nei uh.

5) Stage Tung: Tutna vei leh tak a kikoihte a tuding mi kingah zoulou sek hi. Mi a sung a talou himahleh a malam/ stage tung a awnpen pammaih kisa a, upa kuam lamte sawltouh hisek mahleh sawlzoh kinei manglou hi. Hiai kha filled theihdan omleh mi 4/5 adi'n phatuam baan ding ahi.

Genkhelh, genvaal leh kisam omleh ngaihsiam. Toupa'n i sepkhiat sunsunte ah thupina tengteng tang henla, eilam ah A' vualzawlna hon vuk hen aw. Ka kipak.

Kind Regards,

Sumthanlian Suantak @Lian Suantak,
Ushers Leader, South Extension Area BYF,
EBCC Delhi. Mobile No.XXX616.
Ushers on 28/9/2014 at EBCC Delhi

Ushers on 21/9/2014 at EBCC Delhi

Ushers on 21/9/2014 at EBCC Delhi

Wednesday 24 September 2014

Ebenezer Academy A Teach Zodawn Laibu Kikhakte Va Etna


TEACH ZODAWN (TZ) in mi phatuamngaite’ thohkhop lehkhabu hunkhoptak 2012 in Ebenezer Academy (EA) library a koih ding in ana kikhak hi. Tua lehkhabute EA tung taktak hiam chih leh bang dinmun a om a, siamsin naupangte’n hamphatpih taktak uhiam chih amun mahmah a va etkhiat ding chih TZ Steering Committee in hoih kisa hi.


August 25, 2014(Monday), 1:30pm in Ebenezer Academy ah Lian Suantak, Chairman, TZ leh Muanlian Ngaihte, Member TZ va hoh in amun mahmah ah etkhiatna va kinei hi. Sir Liankhanlal, Principal, EA room ah kilut a, siamtak in honna welcome hi. 2012 a Teach Zodawn Team in lehkhabu hon kikhakte amun mahmah a hong en dia hong hoh ka hi uh chih a kihilhleh a’ Dean  uh va mu di’n hon kawkmuh a; azoh chia ama’ kiang a kiiknawn di’n hon hilh hi.


Miss Khamkhanngai, Dean in leng a hun kibichilh kaal ah hoihtak in honna welcome a, ka theihnopte uh hoihtak in hon hilhchian hi. Lehkhabute hoihtak a EA tung ahihdan hon hilh a, amun kidaihlouh ziak in Library ah School’ neihsate leh TZ apan lehkhabu a muhte uh kikoihkhawm, chi. Library a lehkhabute Pawl XI leh XII lamte’n hamphatpih deuh uh chi hi. Achang in student khenkhat in Library apan lehkhabu va kheelzel ua; hamphatpih mahmah un thei hi.


A genzelna ah siamsinte khualna a lehkhabu manpha taktak hon thohkhawmte thupi sa a; himahleh lehkhabu sim lunglut taktak kitam nailou ahihna ah abiik in kalsuanna ding siamsin laite’n nei lian mahmah, chi hi. Syllabus pawlam lehkhabute etna ding hun nei tamlou ua, a subject kia mah ua buaiden hisim uh, chi. Dean nu Class la dia a luut a ngaihziak in Miss Momawi, Lecturer kiang ah library ah kou hon makaih ding in sawl hi.


Library ah student thum-le-li ana om ua, daai sipsip in lehkhabu ana sim uhi. Koule Library veel in, student-te toh interaction saulou ka nei ua, huchi’n Principal kiang ah ka painawn uhi. Principal room ah parents hunkhop ana om ua, ana buaisim hi. Huchikal ah hun-awl hong kibawl in sawtlou ka houlim thei uhi. Principal inleng lehkhabute hoihtak a tung ahihdan hon gen thak a, ama muhdan in TZ in lehkhabu a khakte High School section lamte adi’n saangzek a, a hamphatpih taktak Higher Secondary lamte hizaw hi. Student-te’n a subject uh a focus na lam uah Library a kikoih lehkhabute - outside syllabus khong ahihman in en man taktaklou uh, chi hi. Bangteng hileh a tomlam a gen in Teach Zodawn tungtawn a mi phatuam ngaite kiphalna thupi sa inleh lehkhabu kikhakte a muh in lungtung mahmah hi.


Principal in a genzelna ah naupangte spoken English ah buaideuh ua, teaching English medium a kibawl ahihman in a tangpi in Zodawn a hong kipante’n sikhop simsim uh a, EA a ahong kaai uh kum khatna bang chu English theihsiamlouh ziak in struggle taktak uh, chi hi. Zahkai ziak in a theihlouhte uh bang dong ngamlou in pau leng pautawm uh. Hilele kuhkaltak a pangte’n midang ana kaikai sate phalah tuanlou uh, chi hi.


Principal leng a buaitoh a hun tampi laksak ding kisuanlahhuai sa in houlimna hiaiteng in kikhin a, ka pailam un a gate tan uh amahmah in hong khakhia hi. Principal leh a staff-te hon na kithuahpihdan kilungtung mahmah a, a school hong lohchin a, Pathian deihdan a khangkhia naupang bawlkhiatna school a hong hih touhzel ding lametna lianpi toh kichibai in ka kikhen uhi.


With Sir H. Liankhanlal, Principal, Ebenezer Academy


With Miss Khamkhanngai, Dean of EA
                                                                                                   

With Students, EA


Report gelhtu: Sumthanlian Suantak @Lian Suantak.

©Lian Suantak @ 18/9/2014, 01:40 p.m.

Enlarged: Teach Zodawn Steering Committee in 2014 kum bullam a meeting na ah Ebenezer Academy a laibu kikhakte va etkhiat hoih kisa hi. Principal-pa phone thoh a leng dottheih himahleh a mun mahmah va siik hoih kisa hi. Hun sawtpi a kingim nung in Steering Committee lamte kiman thei zoklou hi. Huchin, inlam pai hun ah tup gige hive'n  chi'n 23/8/14(Friday) a Principal mobile a contact leh Monday in hong hoh un, chia positive tak a hon dawng. Kidawpsa bang a Monday ni a Lawm Muanlian Ngaihte toh Activa a Ebenezer Academy va pha thei. EA School chu siamsin naupang tampi' khankhiatna hi a, kei leng Ebenezer Academy school min a Matric Exam ana passed ka hi. A school tung ah kipahna lian petmah.

Thursday 18 September 2014

Biakinn A Ushering


Vanglian Pathian biakna ah Ushers in poimohna liantak neikha hi. Khenkhatte khalam dangtakna toh Pathian be di'n a hong pai ua khenkhatlah puakgik/ lungkhamna toh banghiam Pathian apan panpihna/ kouzanna muh ding lametna toh A Biakinn siangthou hon zuan ua, huchimah bang in Khalam a kipahna thak toh hong pai leng omsek hi.

Amaute ana welcome a, ana makaih Usher-te mohpuakna ahih lailai in EI mahmah le Pathian bia i hihna kiam tuanlou hi. Huchi ahihleh Amah be dia hamphatna tang i hi a, a mohpuakna dan a i ngaihleh thazoihuaipi leng ahi maithei. Himahleh dinmun poimohtak deihsaktak a piak i hi chia kipahna a laak theih hi mi naran hihtheih kheel a om thilkhat ahi.

Ushers a i panchiang in tawlna ding, sep ding leh senna ding omsek ahihna ah huaidia kimanlou i hihkhakleh a vangsia kihi ding hi. Tu in eivengte'n Ushers a panna ding Sunday nih i neilai ua, huaite heutute hon zot kuunkuun hilou a Pathian min a kizang dia ki-volunteer nuam i om diam? Tua bang i omleh Area Co-ordinators/ Ushers Leader kiang a hon gen ding in ka hon ngen hi. Aw i vek in pangchiat le maw...

Note: South Extension Area BYF, EBCC Delhi nuai ah Ushers Leader di'n 2014 in seh in ka omkha a, huai hun a Ushering toh kisai ngaihdan hong piang ahi.

Enlarged: Biakinn a Ushers apan kichi mohpuakna/ hamphatna poimoh mahmah ahi. EBCC Delhi ah Ushers; Upa khat leh Local Upa khat etkaina nuai ah BYF-te tung ah sepkhiatna nna piak ahi. Huchi'n BYF Area tuamtuam ate a khakha a kihawm in Ushers kikhelh hun paisa apan paidan ahi. Ushers-te adia kuanbaih deuh a ngaih ziak in lampaina a nawngkai khak ding venna in Saptuam in a poimoh hun a kisuanglah hetlou a kuan-leh-paina a zat ding chi'n budget ah Rs.2000/-p.m. sepkhia uhi. Ushers guideline hoihtakte zang a Pathian biakna ah Uhsers-te poimoh petmah uhi.

Guidelines tamlou hiai a nuai abang ahi.

A. From L/Upa Thuambiaklian:

(2014 Version) Usher a pang diten chiamteh ahoihding:

1. Usher dingin mi 4 apat 6 kikar duhthusam ahi


2. Kikhop pat hun minute 30 ma ngei a biakinn tunding


3. Biakinn kongkhak a DEW/saptuam' lai/Gamchiam/ hawm kawma, Pathian bedia hongkuan ana welcome ding


4. La kisadingte Projector ah akikapkhiat nakleh, labu hawm ngailou ding.


5. Pulpit kidohsang kiim ah upate tutna, thawhlawm latchianga koihna, glass ah tui omhiam, etc etfel ding


6. Biakinn sung tutdan afelthei pena saiding. Thaunilh upa leh Pastor te pulpit lam ah; pulpit atudia kilawm mikhual hong kikhawm theihkhak aomleh amau leng tutsak poilou.


7. Tutna a mavual lam zel apan tutdim ahih theihna di’a panlaak diing


8. Mikhual chiamteh tuak hong kikhawmkha a omleh Reception & Ushering Incharge theihsak ding.


9. Thawhlawm kaihkhawm ding; balcony leh singpi hawmna munah leng bangzahhiam ki om gige. Lat ahihzawh chianga, sumsaite kianga piakkhiat pahding.


10. Mipi paikhawm zah (aprox.) chiamteh ding.


11. Singpi hawmtu ding mi 2/3 kisehkhiat a, singpi hawmna mun ah biakna programme zohma ngeia panmun luahpah ding.


12. Biakinn varandah ah table (round) leh plastic chair 5/6 in umkual, biakna programme zawh, mipi hongpawt mangeia repfelsa a koihding.


13. Varandah a table (round) kiima anatu Pastor leh midangte, banah biakin sunga sumsaite, tray zanga singpi vapiak ding.


14. Biakna programe zoha, mipi'n biakinsung anawtsiat zohchiang un, tutna  vualte baanveel a, koih/paih tuak laithem, etc te hepkhiak ding.


15. Vanzuak ding– DVD, laibu, etc a omleh Ushering Incharge in hon theisak tawm maiding, huchilou a, kuahiam in zuakding hon pekha a omleh, Ushering Incharge theihsak masak hoihding.


16. Usherte kuanbaih mahmah ngai ahihmanin, paina remchanglou bangle omthei ahihna ah, auto khwngmah a kikhohkhiak pah fifit ngaisek. Tuan-le-tai a seenna te, khateng in Rs. 2000/- tan a re-imburse utte adin saptuam in sehkhia. Huaidin Form akibawl a, advance alakpah theih gige a, Nipini nanung ah saifel pah hoihding. Ushering Expense form attachment kahon kilhtel hi.


17. Mipi kikhopna ah bang hiam damlouh hitan leh kihihliam khakna om phuphut thei ahihman in First Aid Box, saptuam office ah kikoih gige.


18. Banah, kikhop hunteng in Content Writer ding mi akituam sehjel a, amaute ahithei tanin, first line ah tutsak hoihding. Hiai tawh kisai Media Incharge  L/Upa Lianpu Tonsing ahi a, ama mob. No. 7840029664. Amah leng kana contact khina, ahon contact pahding.

Biakinn tunpheta usher a apangdi ten mahni kilatkhiakna/thumkhawmna banah tawpchianga sepding bangkim zawh chiangin kipahthu genna neithei jelle lamzanhuai mahmah ding

Theihsiamlouh aihkeh, chianglou a omleh, anuaia no. kipia ah kanchet theih gige ahi aw.. I biak Pathian in Ama nna thupitak mai semkhe theidin hon makaih hen aw….

- Reception & Ushering Incharge
TBSUC, EBCC Delhi

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

B.Guidelines for Ushers (2013 version)

Thupatna: Ushers/ Stewards i cih Toupa be diing, phat diing, leh Thutak ngaikhe di’a biakinn honzuan mipi te leh Van Pasian kal a ding “palai”, naa poimawhtak len khate ahi uh. Usher tanvou, hamphatna leh mawhpuakna tawh tonkhawm ahi i ci thei. EBC By-law in bang gen? Ushers/ Stewards: Kikhopna a tutna hawmte hi mi poimawh ahi uh. Tutna hawm kia hilou in mite na kipahpih siam, mikhual hong kikhawmte na pahtak leh na kipahpih a, makaih ahi uh. Naa dang mah bangin TOUPA nasepna poimawh ahi hi. Amaute thilpiak dong in pang pah le uh ahoih. Tualsung upa committee te amau lakah akha-akha in kisep le uh ahoih”
[A vual nanunga kigelh ei EBCC Delhi te’ practice hi(thei)nailou phot ahi cih thei kawmin cihtak suah ni].

@ Usher/ Steward a pang mi adi’a theihtuak -
* Mihing muhtheihna ciang, taksa kilatdan a siangthoutak ahih diing;
* Kizepna leng, aman tam/ tawm thu hilou in, siangthou leh mam ahih diing;
* Nuihmai leh pilvang giugiuau banah, khaw-hei a cingkam leh zaidam ahih diing;
* A’ma(Kiginni) zan apan nasep lawhcinna dia panlaka zan sawtlua tut/pawt hihlouh diing.

A. Ushering a pangmi kihekzia diing:
1 Mipi tunma, kikhop pat hunma minit 30 bek a biakinn tun diing [leh biakna program zawh ci’a mipi kikhawmte paitheng tan ngaak/ om tuantual zek lai diing];
2 Biakinn tun ci’a Ushers badge laak diing, Team leader makaih a TOUPA ma a kilatkhiakna (thumkhawmna) hun zat ngeingei diing [leh badge pen kikhen kuan, kipahthu-genkhawmna neih nawn matan awhsuak/ awhdet diing];
3 Thugentu dawn diing tui, leh projector vante pastor quarter apan tuahsuk a akoihna diing mun lianlian a koih diing;
4 Huihmuhna (ceiling fan)te dinmun et diing, (mipi kikhawm tamsim di’a alat leh)sound box, innkong ah khat koihkhe ngal - on theihmai di’a mansa a koih diing;
5 Tanmun hawmna [mi 6 di’a hisap] - Biakinn sung, a malam pulpit naih (vei & taklam) ah mi khat tuak; kongkhak bul ah khattuak, huan, balcony leh biakinn kim-le-kiang enzui deuh di’n midang 2 te.

B. Sep diing naa leh sepdan diing:
1 Usher pihte omlou (absent) omleh tuate lungnoplouhpih lou a, amau omlou a leng nasep kilawm theipen a sepkhiak sawm diing. DEW/ Gamchiam a kisuah program a tanneite ciamteh a, a mavual lam a tu di’a hisap banah tua di’a na lamlah (guide) diing;
2 Lawmte hi’n Pasian bedia hong kuante akua-akua hitaleh kuamah lak a lungkimlouh mel latsak louh a, mawhsakna kampau zong zat hetlouh diing (banah, meltheih mimalte mimuh a valatsak tuanlouh diing);
3 Tutna a mavual lam zel apan tutdim ahih theihna di’a panlaak diing. Usher te’ thu sanga mahni thu deihzaw hong kikhawm om khakleh tuate maisak (theisiam) kawma tutna dim louhna munte ciamteh diing, tua munte a thuzuithei hong kikhawm khate guanlut diing;
4 Biakna & phatna makai (Pastor/WT) in a dinna mun uh aluah ciang ua kongkhakpi langkhat khaak diing – a tuacih louh cia’n kong a kivei velte distraction cing thei mawk hi;
Sutzopna...2
-:2:-

5 Biakinn sung (main sanctuary) adim khit ma, biakinn kong (cemented floor) a chair dawh nailouh diing, main sanctuary adim khit cia’n kongpi khaak a balcony tutnate luah dim ahihna di’a panlaak diing (balcony kaltouhna bul a DEW hawm di).
6 Biakna & phatna piitute’n hun masa zangzou, tutna mun a luahkiik ciang ua kongkhak a langnih a khak kiingkiang diing (kalh/ lock bel hisamlou in), hongkuan laite balcony lam ah. Balcony a tu mi hongdim na khat omleh kongpi hong khialkhial a, a sung tanglou mite adi’a chairte tuahkhiak a, lep fitfit diing;
7 I pau theilou paudang zang hong kikhawm omleh, maitai suah a a theihsiam di’a kam khat kam nih bek houpih sawm diing;
8 Thumna nei  om peuhmahleh, Vanglian Pasian zahhuaina phawkkawm a kongkhak paw-lam a mi khat va dinkhiak a, “Thumna/ Thumkhawmna a pailel a, thum zawh ciah i lut diing uh aw” cih diing;
9 Sound level, bildawh gige diing - vual nanung a tute adi’n leh balcony or innkong a tute adi’n bang aci a? Ngaih deuh hiam, awldeuh hiam, cianglou hiam ahihleh sound operator te thuzak/ theihsak pah diing;
10 Thilpiak a biakna, Nipini thawhlawm don khit ci’a (lat diing dang omte tawh, list khia in), a koihna diing pulpit ma a dawhkan-bem a vakoih hiau diing - la kisa ahihleh la bei ngaak kullou. Thilpiak kitawi-khawmte gelhna list/slip thawhlawm lantu diing Upa khut a piak diing;
11 Biakinnpi leh balcony a tute, banah kongtual a tu omleh, tuate sim (head-count bawl) in biakinn kaizah milip, Local Secretary a piaklut diing.
12 Biakinn sung numeite tutna zawn’ nung a mun-awng, Usher a pangte adia hisap deuh ahi. Banghiam ci’a kikhawm mi hongsah sim leh amau adia mun/tutna hisapa midang tusak in Usherte’n baang zul a ding dipdep kawm in Thu/ La a ngaikhe diing uh – window kiang leh malam deuh baangzul bang le din theihna diing mun om ahi.
Poimawh: Bangleh-bangleh, mi 1 Usher a pang ahihman zena kal 1 a 1vei khalam ankuang luina om, siimkhalou (chaan) ahihlouh teitei diing ahi.

C. Biakna kikhop tawpkuan leh tawpnung in:
1 La nanung a kisak cia’n, kaangkha a pawtkhia in –
(i) Pastor & ngainatute (mikhualte huamtel in) tut tawldamna diing chair bangzahhiam leh dawhkan, kong-tual cemented floor a na lep diudeu diing ahi.
(ii) Pastor/ Upate/ Mikhual te in kikhawm mipite cibai buuk sawm a kong lam ahonngim ngeingei uh leh mipi kikhawm dingtou a pawt di’a kisate, khut zaak kawma na khouh diing ahi (Esk. “Ana khawl zual di uh, pastor te pawtsak masa di aw” cih theih)
(iii) Laibu, cd, adg zuak diing omleh, tua-a pangte zat diing dawhkan (rectangular shape) leh chair tamlou innkong siikkongpi sunglam a dawh diing ahi.
2 Pastor, a tutpih nuam tualsungmi leh mikhualte banah zuak diing nei sanggamte kianga amaute adi’a chair & table dawhsak I hihdan hilh(brief) diing, remind akul leh polite taka amaute remind lai diing ahi.
3 Pastor, atutpihte leh biakinn sunga tu ‘sumsaite’ banah zuak nei a tu I sanggamte (kuahiam omleh) dawn diing singpi,  tray a valaak a piak ciat diing ahi.

Sutzopna...3
-:3:-

4 Saptuam tawh kisai lai hawm diing omte, haksatna (mitheihlouh cih bang) om leh, tangtak a akisaipih Secretary/ Care-taker piakkiikpah diing ahi – mulou, mu zekai cihte omlouhna di’n.
5 Singpi tawh hawmkhawm diing sang/nektheih omni khua in Ushers 3 leh 4, singpi laakna mun (tea-can kidawhna mun) a na pan diing, naunen leh first-timer te kithuahpih diing in.
6 Mipi’n biakinn sung pawtsan sim vekta cih ci’a va-et giaugiau zel diing, naupang maingal law dek a omkha hia, light or fan kulloupi ki-on kha a om hia, leh adg.dg. etzui diing ahi.  
7 Khawtual naupangte gate sung leh pua a kivei, kikhawmte nuamlou sakthei di’a lang a omleh ahihlouh diing uh thilte feltaka na hilh a, zaidam tak a hepkhiak zel diing ahi.

D. Lunggulhhuai pawl khat, lungtup in nei le’ng:
1 Mikhual hong kikhawm (kha)te’ min, kipatna saptuam a a’ ahihna uh, huan, Delhi a tunna/ kingakna leh hong zinna san (uh) dot a tua information te biakna kikhop piitu khut a piaklut.
2 Kikhawm tawp, singpi kia hawm ni in zong Usher te nih tan bang, singpi laakna mun a duty sek - panpih ngai (mithak, naupom, leh adg.dg) om thei gige ahihman in.
3 Melthak-mithak hong kikhawm omte laka mi khat-le-nih bek cibai buuk, mahni kipulak kawma kitheih-tuahna bawl; banah, Pastor hiam Saptuam makaite khattei mailahna bawl.
4 Caretaker leh Pastor te innkuan’ haksatna/ tuailuaina etzuipih a kithuahpih theihna omleh Nipini (zingkal baihtak hiam, nitaklam deuh) a kithuahpihna piak zel. Esk. Department nih-le-thum in meeting a kiton a nei, lengla tutpih ngai om – innsung a gamtang diing kidaihlah cih bang thil omthei ahi.

E. Nikhat hun zat zawhna:
1 Projector tawh kisai leh van koihkiik ngai dang thilte a omna diing zel ua koihkiik diing.
2 TOUPA bia a hongpai A’ misiangthoute paitheng simta uh maw cih ci’a vante hep pat diing, h.t. dawhkan/ chair tuahlut, tea-can te caretaker inn ah.
3 Biakinn sung leh pua, leh kim-le-kianga hep diing, a.k.l lep fel diing omte zawhsiang vek ahihcia BADGE te tawldam di’a a koihna bawm a koihlut diing.
4 Team leader makaih a TOUPA kiang a kipahthu genkhawmna, biakinn sunga neih diing; tua khit, Amah phat leh pahtawi kawm zel a innlum zot siausiau diing.   

Thukhupna: Gingloute tamzawkna mun a TOUPA be dia paikhawm sek I hihman un a paw-lam apan zong buaina tungguih thei ahi. Buai theihna gim, thawm neukha zak om zenzen leh akintheilam a Iron Gate kalh a, Pastor or lawi-upa om khate theihsak pah diing ahi. Kikhop kuankawm/ Kikhop lai/ Kikhawm khin phet kuva, khaini leh singpi zuaknate delh, siangthou TOUPA be di’a kuante’ thilciin di’a kilawm lou (unethical) phet hilou in deihhuailou ahi. Huaiziakin, hiai ciindan pen, khaamtheih bikbek hikei mahleh, ahithei tan leh hih theih banga discourage tawntung diing ahi. Aw hongpai un TOUPA bia in kuun ni e…


******