Tuesday 10 December 2013

Attitude/ Lungput


SUNKHAT office ah seppihte lak a khat, Ashok Kumar kichi, toh thuvantaang khong ka houlim khak uleh Haryana a lougam a neihdan uh a hon genkaai kha a, a’ lou ua wheat, paddy khong chiing ahihdan uh hon gen hi. Hichi’n a hon geen kherkher a, “...and we cultivate high quality paddy!” Hiai a ‘High Quality’ a chih chitchiat in ngaihtuahna hon khoihkha hi.


Zodawn a lou-nna seem a kivaak khat kiang ah a kivaakna dong le’ng bang a hon chi dawn dia? Lungkim chitak in a hon dawng diam, a’ik’eh kikhuat luailuai in lungkim chi ngellou in a hon dawng maimah diam? chih khong ka ngaihtuah hi. Inn nupi khat kiang ah nidang a na school kaaipih; na kimuhlouhna uh sawtpi hita khat toh lamlak ah kituak phut unla, “Bang nna na semta?” chi’n hon dongleh bang na chi dawn dia, ka chihleh, “Bangmah semlou! chi’n ka dawng di”, hon chi.


Diklou ka chikei, a dawn utdandan chu ama’ thu ahi. Khatvei ‘Human Resources and Personality Development’ toh kisai Kolkata a ka training na khat uah mihing lungput chi-4 a hon genkha ua:- 1) ‘You are OK; But I’m not OK’ 2) ‘I am OK; But you aren’t OK’ 3) ‘You aren’t OK; And I’m not OK’ leh 4) ‘You are OK; And I’m OK.’ A lina kha lungput dik ahi a chi ua, a dangteng kha duhthusam tunglou lungput ahi, a chi uh. ‘You aren’t OK; And I’m not OK’ ngialngial bang chu ‘Nang na dikkei; kei le dik tuanke’ng, a suaksuak suak heh!’ chia ngongtat a midang hinna khoih a, mahni le’ng kidawm tuanlou a, atawp kitunte lungput ahi, chi uhi.


A tung a Inn nupi’ kiang ah, “Kha-sum lohnei in nna semkei mahlechin ‘Bangmah semlou’ kichi ke’nla; Inkuan khat enkol a nna poimohtak seem ka hi. Tate mikhat suah dia nakpi a, ka hihtheihtawp a, pang ka hi, kichi lechin dawnna hoihzaw hilou ding hiam? I sepna bangbang ah kithalawp leh lungkim chitak in, positive attitude nei hile’ng Pathian inle hon lohchingsak ut diak dia gingta ka hi,” ka chi hi.


Ei’ i diklouh chiang a midangte ‘dik-a’ kimu theilou. Bangteng in positive le ule kikoih khial khasek hi. I houpihnate Positive attitude neitak a hon dawn chiang uale amau a kimuanngamna ompen ensawi sese in, “a hon dawndan mawngmawng kideihkhop na e, kithupisak na e, kiliansak na e...,” kichi khasek hi. A kiliansak himhim le zaw a om tham na a. Mi' attitude amau’ thu ahi mai a, ei’ lungputpen dik photleh bangtan hiam ah i ngaihtuah le’ng tawldamhuai ding hiveh aw. Ei’ lungput dik masa lebel mi’n a utdandan in hon dawngta ve uh, phamohlou hi.


Nidang a tangthu ka zaakngei khat, phuahtawm hia, hilou chihchu ka chiankei; hichidan in a gen ua:  Lei(bridge) lianlou khat ah mi-nih hong kimaituah kha uh hiveh aw. Khat in kiliansakdeuh in, “Ka damsung in kuamah lampi ka awn ngeikei” chi’n sawtpi khawl kha lehle poisalou ding bangkhop in a dinna ngei ah ding leenlun hi. A khatpa-pen in bel awlkha in, “ke’n ka awnzel” chi’n awn-geih a, hun sumang lou in a maban sawnthei hi. A koi zawpen in attitude hoih/ healthy attitude neizaw hi’n na thei a? Kiniamkhiat zek a atamzaw hoihna ding khualtheih kichi thil poimoh mahmah ahi.

 “Keep your thoughts positive because your thoughts become your words. Keep your words positive because your words become your behavior. Keep your behavior positive because your behavior becomes your habits. Keep your habits positive because your habits become your values. Keep your values positive because your values become your destiny.” ~ Mahatma Gandhi.



(c) Lian Suantak @13/11/2013 – 10/12/2013.

Friday 29 November 2013

Zodawn Siamsin Momnou Toh Hunzatna ~ Zalmang


BACKGROUND: Zodawn Missions Motivational Tour(ZMMT) kichi EBCC Delhi-te’ Project Nehemia huaihotna nuai ah July 26-31, 2013 sung Zodawn (Thanlon leh Singngat Division) a EBC School omte vehna hun zat in om a, EBCC Delhi Pastor V. Nenglian in a zi-le-tate nusia in New Delhi apan Team member-te Train in Zogam hon zotpih vengveng hi.  Director(I) Rev. V.Thangkhangin in Dorcas Hall apan Tipaimuh Road zuitou in;  Sinzawl apan Guite Road tawn a kilehkik in Dorcas Hall tunkik dong taksa mahmah a hon zuui-kithuahpih den a,  Singngat Divn. a DS Rev. V.Khamvum in ama bialsung a DWC member khat Team-te makaih dia hon sawlzen inleh amahmah in taksa mahmah toh ama bialsung ah ana huai tawntung hi.

Zodawn a ZMMT khualzin zohnung nihvei ka mangmatna ahita. Zalmang masa in Zodawn veh in Team member-te toh hun ka na zang ua, tuma a ka va veh taktak lai sangmah un leng va hahpanzaw ka bang uhi. Huaipen hiai ah maih in zan nitak ka zalmangpen gen ka tumzaw hi.
..............................................

ZODAWN veh a hun ka zatzel lai un khua khat ah siamsin naupangte toh hun ka zang uhi. Huaikhua a Convention English School(CES) in class Nursery apan VI tan a nei a, naupangte class-wise a khenzaak in kou a va veh, Tour Team-te le kikhenzak in interaction nei ding in class ah ka lut chiat uhi.

Kei lutkhakna ah naupang 10-vel a pha a, numei leh pasal a kikimsim uhi. Huchi’n ka hong kithuahtouhzel uleh zuntha a hon pawtsan pawltoh, konglak a hon kimawlsan pawl toh; a tawp in pasal naupang pawlguk simlel khat kia toh ka omkha ua, amin ka dotleh “Chinzalun hia, Chinlunthang” chi’n hon hilh a. Mangngilhsim in ka sure chiahkei, hilehle khat zawzaw chu ahi ve, a min kha.

Kithuah touzel a lehkhasim poimohdan khong genpih a ka hong kikup touhtouh uleh ka hong kineel deuhdeuh ua a tawp in ama dinmun a dingbang in ka kithei hi. A khua uah CES Pawl-VI tan om hi a, maban a sintouh nopleh khodang gamlapi a akuankhiat ngai hi. School baang vang phiphelh, window a azat uchu hi hiallou khat ah daak paisuak in mual-le-tang kikhung dindente bang ka musuk a. Pawl-VII a zil nopleh hiai taangte khe a pai galkai a, zaanpuan ding nung a kipuak keukeu a mun gamlatak a nu-le-pa, naute leh khua taisan a akuan ngai ding ahihdante khong ka muhpih hi.

Huchia maban sangzaw zil dia a kuanchiang in a nu-le-pa’n sum-le-pai tamlou a puaksak zoh uleh nuam tuamdeuh kha na ve. Hilele, ‘huaikhong’ kilamet bat ding ahih chikei. Phalbi lamchiang a kituamlumna ding puan khat-le-nih a neih dingleeng gintak a haksa lai. Nute ngai a kapkap thei ding khop a naupanglai ahi a, a’ naute mahle a u ngai a kapkap thei ding ahi ua, a nu-le-pate toh hiai naupang siamna saangzaw lamen a kalsuankhia-pen a lametna teng nga a louna seem a kisuuktak a kum tampi pang keukeu ding uh ahihdante khong ngaihtuahna ah a hong om hi.

A siamsinna awlmohpih mahmah inleh, nekching a hong hihtan a haksatna a tuahtouh dingte uh mukhol in ka khasiatpih a, genzom thei nawnlou in leh, maai khong sawi puaipuai in ka om a; ka ma a naupang deihthohhuai in ka maitang ah a hon en kilkel a, a’ mai ah zulmang ding ka bang hi. Aman leng maban a lehkha a sinna a haksatna a tuah dingte muhbatna chiang nei inleh, lehkha sim poimohdan ka gente’n a lungsim zou ahihchia option dang nei nawn tuanlou in, bangteng hileh maban sintouh ding a lungsim in hon khentat hi.

Tuabang a ka kihou touhzel lai un konglam ah a lawmte nuamsa a kimawl in kougel a hon phawkkha kei uhi. Kei lah genzom thei nawnlou in ka om a, ka ma a tu siamsin naupang in bel a lungsim ah deihna tak ‘chi kituh’ a om leh tuate kuitung a vualpha a aleen theihna dia haksatna a tuahdingte mukhol in a hong kap a, daai dide in a kiang ah ka tu hi. Huchi’n kap mahleh lungkiat ziak a kap hi zawlou in tha guanzaw hi’n ka thei a, a zil touhzel chiang a haksatna a tuah touhzel dingte ziak a kap nawnlou ding leh tua a khua mahmah ua a omlai a kah teelzaw hi’n ka mu hi.

Huchihlai in a’ pa a hong lutguih a, a tapa kap amuh in a khelman a ka sawi ziak a kap hidia koih in,  a’ note book pheensak in, “Bawi, genhak in om mahmah ke’n. Na heutute hon deihsaknate thuman in na laai khong hoihtak in gelh in” hong chi hi. Ka en liak a, dang-awk kawm simpi in, “na tapa a thukhel ahi kei, a maban ding mukhol a nehnou ahizaw. Nou inkuan adi’n kipahna ninou hong suak ahi a, na tawlpih taktak/semsem uh kipat nang leng gamla lou ahita ve!” ka chilel hi.

Huchia hiai naupang toh kithuah-khitui nulkhawm a ka omlai un Team member-te leeng amau class chiat zouta a athil muh chiatte ua lametna nei in tawpna bawlkhawm ding in a hong lutkhawm ua, a hon muhchiang un amaule gending tam theilou in a hong tu diamdiam ua....

Huchi’n ka khanglou guih a khua ana vaakta hi.
............................................

Ka zalmang ka ngaihtuahzel a makh ka sa hi. A bangdia Zodawn khualzinna khong mangmat khasek ka de aw, chi lungsim inlah, Zodawn mit a i muhleh veilouh theihlouh ahizel hi. Kia thamlou in a sung a Siamsin naupang awlmohhuai taktakte’n manglam tanpha a hong vehkikkik uh hi ding eive, ka chizel hi. Zodawn Missions Motivational Tour in naupang bangzahhiamte lungsim a nna sem taktak hi ding hitah chihleh, amaute lohchinna kum-khat kum-nih a muhtheih ding hikei mahleh a hun a hong chin chiang azaw gah kipahhuai muh ding hong om ngeingei ding eive chia kinem in, ka zalmang kah atak a nuih hauhauna a hong suak hi.

( Lian Suantak @11/11/2013, 08:40am.


Enlarged: Tour sung a lungkhoih khenkhatte:
1.    Pastor V.Nenglian in Kitundingna ding in khawllou a pai, kikhinkhin a poimohdan leh tehna dik a kilamtouh ding ahihdan bang, Insung a kisinsakna poimohdan leh siamsinna ngaihkhawk a, khami’tna kiveel thakthak ding ahihdan a gente’n ka ngaihtuahna hon khoihkha mahmah hi.

2.     Zodawn(Sinzawl ah) Notice Board ah Sunday School piching exam-na Marksheet kitaak ah mi-5 bang in letter mark mu uhi. Hiai in zodawn khuate nektak-khosak kia ngaihtuah hilou a Bible thu ana suutsuut pawl om ahihdan kichian. Huai in khalam hon chou mahmah.


3.      Mualpheng a siamsin naupang khat a’ nau school kaithei nailou khat donkawm hi ngei ding khat om inchin, Assembly ah a nau don hong kahleh buai mahmah. A teacher-te  zahtak, Team member-te lah zahtak hi ding a meel ah kisuanlahna a dim ahihdan muhtheih in, zahkai mahmah ahihdan hong dawk. Team member-te’n kikhasiatpih mahmah. Buaihuai chi mailou a Uniform gina le neilou himahleh a nu-le-pa’ veina hia ama’ deihtelna a school kaai hi peuhmah ding hi a, a gah khumtak a loh ngei gintakhuai.

4.   Zodawn ah Solkar siamsinna inn om saam mahleh kingakna tham ahi kei uh. A building et in saptuam’ a-te’ saang in a hoihzaw tham. Hilele a semte omlou chih ding ahipen mai a, Mission school-te leh loh tawm chikchik loh a seem, khenkhat Lamka zaang apan kuantou vengvengte thupi petmah sak in om.


5.    Kum tampi i neek khak nawnlouh Tangmai ngeek ngingei-tuipaai kikeih leh nip didii-te’ i va neek khakleh i gam leihoihdan phawksuah thakthak in om. A gam hing dipdipte (vuahtui luan hunlai ahih ziak a diam..) leh luitui siang kilkelte leh gaal a mual leh kawl kikhung dindente’n mit la mahmah.

6.   Welcome song sakkhum leh pakkhi ohsak chihbang i laigui zomte ngekngek apan kidong. Phulou kisakna lian mahmah. Bangmah i hihlouhdan kiphawk a om in khasiat lamlam hong suak. Zodawn a i mi-le-sate’n hichikhop a hon ngaina uh ahi maw, chih kithei suah thakthak.


7.   Zodawn ah unau pha zahzah-a Pencil kitumtan chitchit a lehkha siamna zong bang om ahihdan muhsuah in om. Unau 3 a phaak uleh tum thum suahmai! Huaile a sumang masasa a neilou himai! Hichi khop a kiningchinglou a siamsin hi ua, ei’ neulai khong hon ngaihtuahsak.  Eile tuition fee bang a hunhun a kipe zoulou leh khedap leh uniform khong thuap a, laibu le nei kimzou pahpahlou kihi saam. Ei’ neulai a i dinmun saang a haksazaw hunkhop om ding ua, nuamsa zawdeuh khenkhat le zaw om ding uh eive, chih in om.

8.    Lungthul(D)-te Pastor Quarter ah mobile network inn kilkhat kia a om. A mundang a omlou. Huaiziak a ‘Telephone Land-line’ bang mai a, huaimun chet a koih khelkhel uh. Kikhopna neihlai a phone hong pai a, hiai mun chet a akihou uh ngai. (Kikhop lai hilele tawikhe le uh a network bei ding ahih chia). Zodawn ah mobile network omna mundeuh bang om inchin BRTF omte bang lamkhang khong a network zong a vuahnuai a niliap khuzeen a ana ding khong muh ding om. Mualnuam ah ahihleh a school mawltual kiang/pang uah network muh baihdeuh, chihdan ahi.


9.    Khovel pilna kia hilou khalam leng kisinsak khawmzel uh ahihdan kimu thei. Sinzawl a Siamsin Hostel warden, Miss Biakmawi leh student-te’n Drama/skit lungkhoihtak hon lak uh. A tangthu kha piteek khat in ama’ neekkhak ding hikei mahleh khangsawnte khualna ziak a theikung suan chihdan ahi. Hiaidan a Moral hoihtaktak a kisinsaknate uh hong gahsuah hun  om ngeingei ding in gintakhuai. Miss Biakmawi in Team-te’n Sinzawl khua ka nawtsiat ding un Chewing Gum hon hawm daudau. Centre Fresh haaikawm in Khuanggin manoh in Tuivaai leitung ah Sumo a tuang suk hanhan.

10.   Deihsakna Ngalsa hou leh sa chituamtuam goh-in, zodawn a mi-le-sate’n hon na vaidawn-zintun ua, ana kisuuk-kipiak zohnate uh lungsim ah sawtpi thaam ding hi. Tuima-te tangmai vuum(mount) leh a tung a lungkhoih taktak kigelh sipsipte ngaihtuah kikkik in om. Songtal a Pastor Thangzasiam in, “A Team in hi sese kei lehle hun na neihchiang un hong vehzel un. Hon na Welcome gige ding ka hi uh” a chihte lungsim ah ging chiaichiai lai.


~Enlarged on 29th November 2013.











Thursday 20 June 2013

Manphatak A Siam


ZAAN a sian zaan in Pathian thilsiam aksi phe leplepte leh khavak kilawmtak na et khaktak ka gingta hi. A diak in October zaan khong in vaan siang diak a, khaliik zaan bang vakpha se hi. Pathian thilsiam thupite pahtak ding ahihdan neuchik hih apan kisin in, ‘Twinkle twinkle little star, how I wonder what you are..’ kichi hi. Hoihtak a i etleh ngaihtuahna tampi hon guanthei a, khovel leh za-awng liantakte’n neuchik petmah i hihdan hon kiphawksak hi.


Damlouh-haksatna bang i tuah zihzeh sim chiang in teekkun tanpha a dam ding bang huphulhhuai ding hileh kilawm hi. Huchih lai in sihna kongkhak a dingte adi’n hun pai kindan zulzul mai lah! Khang tampi nung in i hong piang a, ngaihtuah dih, khovel a mihing siam ahihma in kum bangzah a ke dia? Ahihkeileh i sihnung in kum bangzah a pailiam touzel lai dia? Theihna a tawm tel! Khovel a i dam tantan manphatak a zat ding zaw ahi ve. I leitung hinna a beichiang in tangtawn maituah dia vaihawm khum a om ding lah i hi ngal a!


Bible in lauhuaitak leh lamdangpi a bawl i hihdan a hon hilh hi (Sam 139:14). I damtan ding bangle hon Siamtupa’ khut a om ahi mai. Ama' chihs'a hihsau-a tomsak di'n mihingte thuneihna neuchik le piak i hikei. Tom-in sawt dam tale’ng tungleng vasate sang a nakpitak a manphazaw a Pathian in hon bawl hi a (Matt 6:26), 'Manpha in i kisep hia?' chih a poimoh. Adam kiang ah Pathian in chii suang a pungzel a; leitung luahdim dia A deihdan ana hilh hi (Gen 1:28). Piangkhe taphot nungkik chih omlou in mailam suan in paizel a ngai. Tua di’n zi-leh-pasal a kinei in, suan-leh-paak neih a kuul.


Mi pangai in numei-pasal ah lunglutna kineipah hi. Hiai lunglutna/ kilunggulhna in thilhoih tampi a piangsak hi. Nupa kaal ah ki-itna leh hehpihna khangsak in, ki-it leh kideihthawh in khosa khawmsak hi. Ahi ding bangtak a apai chiang in kikhelah mahmah in ki-itluat ziak in a tung nailou tanpha ngaihtuah a kisepiak in ‘Khatvei a siton ding i hih keileh nang' ma in si masa leng ka ut’ kichichidan uh hi v’aw. Hiai ama' adi kia khuallou itna in hinkhawm manphasak mahmah hi. Nungak leh tangval kaal ah mel-le-puam, zawn-le-hauh, chi-le-kuang khenlou in kigawmsak sek a, teilawrte bangle nakpi a thuzoh in thanopna leh lunglelhna leng pethei hi.


Numei khat leh pasal khat kiteeng a ahong khosak khawm chiang un hinkhua kibulpat thak in, anihnih ua kibawl lemtuah na ding tampi om hi. Hiai hunthak zattouh zelna ah theih ngeilouh thilte theih in hong om a, theih tuanlouh leh theihsuah ngeilouh ding leng dim hi. Kitheihsuahna chiangchiang ah kibatna lamte zalzou khawm leh kibatlouhna lamte bawllem khawmzel a nupa a hong kithuah touhtouh theihchiang un nupa kaal ah ki-itna, kihehpihna, kinekngaihna, kitheihsiamna pungsak semsem in, ‘ka phulouh na hi. I kiten kum a tam semleh na hoih semsem. Zong thak a zi/pasal nei thak ding hileng le nang mahmah k’on chi tinten ding’ kichi thei uhi.


Itna a manphat mahmah lai-in khatkia' itna in anih ua'diing keep zoulou ahihman in ki-ittuah poimoh hi. Huchi ahihlouh chiang in nupa kaal siatna khukpi leng suak thei hi. Kisoisel-kimohsakna kia a dim, kitheihsiam(sawm)na himhim omlou nupa kaal ah haksatna, lungkhamna tampi om a, kitenna khaatna a dim in kikhenna tunsek hi. Kikhenlou a a-om hamham taak lehleng insung nuam ahi theikei. Hichibang insung a piang ta-leh-naute vangsia ahi top mai! (gen dingdan tuanle ka theikei!) Kihing-huat in hon ittu dingpen hon mudahpen suak hitel a! Khatvei gamtat khelh in nupa kituak mahmahte leng subuai in kikhensak thei a, ta hawmthawhhuai taktakte bang nu-le-pa dam gegu napi-in tagah suahthei hi. School/college kailai a ana pal(advance) lawte tunna dingtan tunglou inle hon koihthei a, a huaisiat vanglak chiang in tualthahna (abortion tanpha) tunsek hi. Huaiziak in lungsim ngaihtuahna hon thunun thei ‘ITNA’ manphatak a zat poimoh petmah hi.


 Theihkhawl theih hileh, kituak theilou a nupa hinkhua zatkhawm sang in leengkul mai le hoihzaw kha ding hi. I koppih' mizia ding a kim-a theihkhawl chih om theilou in, thukhun dohtam tung ah KHENLOU DIA THUCHIAM i bawl hun ah 'risk' la a kiten a hisek hi. Huchi'a i hong kiten nung in i koppih' mizia  i hon theih toh kiton in lunglelhhuai bang in lang mahleh, bangkim kikhelta hisek hi. Huaiziak in AWKKHATA i hihleh Bible in, 'A theih liaileh noumau lambek miteng toh kituak in om un’ (Rom 12:18) a chihbang in i koppih theihsiamna toh en dia kisa thak a, panlak poimoh mahmah ding hi. Ahisa tuh hisa hita ahihchia. Pencil a kigelh nuulmang bang in hinna leh hun tung a thiltungsa nulmang theih ahikei hi. I utleh bawlhoih theihtan bel a om ding. Bawlhoih(sawm) ding thilhoih kia hilou in hihtuak leng ahi. Nanglam beek ah pan lechin na gintak khel ah gahhoih na mu ngei ding. Bawlhoih dia panla a omlouhna, hiam, bawlhoih zoh nawnlouh ahih chia'n  siatsemlam nawtzel in utlouh tan tuntheih hi. Tuabang hinkhua 'mah' tangtawn maituah dia A mai a i din chiang a i kipuan ding lah ahi ngal a!!


Piangkhe himhimta ka hih chia’h leitung hinkhua (khatvei ka neih hilel) a hon kipaksak a hon panpih ding koppih simlei lia/taang hiaizah lak-a kei adia piak a hihman in kipahpihdan ka siam a kul. A hamphathuaidan i ngaihtuah leh ‘once in a lifetime’ a, anuam-ahaksa zat khawmpih dia hiai bangtel(a manpha) piak a om kihi tel! Tua hinkhua ka zat banggeih kum sangsawm beichiang a le zang thei ngei nawnlou ding hi’ng a. Hiai hinna leh pumpi piak a ka om bangbang zang a pumpi leh kha nei dangmah piangsak dia hamphatna piak hilai ing a. 'Tangtawn' i chihsek uh ginna a lamet-gam ahi a, hiai leitung hinkhua i nutsiat chiang in mihing' pumpi a thop in i om nawnkei ding. I hinna mahle hiai khovel-hinna banglel hi nawnlou ding ahihman in nu-pa kaal a ki-itna zaw hiai khovel a i hinsung a zatkhiat mengmeng ding hilim eive. 'After-death' adia limsit chi leng ahikei. Na neih zahzah zat/latsak sawm mai in. Tawmchik nei i hihtaak lehle i neih bangbang piakkhiat a siatna a omkei. Itna  nana na zaw i neihzah sang a thupizaw a i latsat theihlehle a hoihsem ahi lai.


Ginna a lamet-gam bang a chimah diam?
Huai ei tungtawn a hong piang ta(te) leh a' ta sawnsawnte un kum sangsawm-sangza lamtham… a tangtawn ding maituahna ding uah poimohna kinei lian mahmah hi. Honna paisanta it-le-ngaih tampite sulnung khong ngaihtuah khak chiang in tangthu-manglam suakta. Tangtawn maituah di’n bawltheih nei nawnlou in hankhuk ah a luang uh kisial; amau taktak(a kha uh) Khawlmun tungta. Eite leng amaute bang a puakmang a om thei gige kihi napi, ki-it leh nuamsa a khosakhawm dia hun manpha piak a ki-omlai, leh ginna a gal-et gam - Khawlmun i tunma hunhoih khong ngaihtuah chiang in hiai pumpi leh hun manpha hi na lawmlawm e, chihchih theih hi. 

Dedicated to my wife on our 7th Anniversary (21st June, 2013).


©Lian Suantak @15/4/2013

[Inkuante tuak lemsakna toh Love Marriage in Chingneihkhawl @Khokhawl toh 21st June, 2006 in ka na kiteng uhi. Ka kiten nung un Pathian' vualzawlnate simsenglouh ka dong ua, tuni chiang in tapa khat leh tanu khat a vualzawl in ka om uh, a dangte simlouh inle. Inkuan poimohdan dungzui in munkhat ah khosa khawm theikei mahle ung, ka kigamlatna un lungsim leh ngaihtuahna lam ah hon gawm semsem in, ki-it leh kingai vungvung in ka omzaw uhi. Hiaimah ka hamphatnapen uh leng ahi.



Nupa munkhat a omkhawm theite bang hampha sa in ka een mahmah hun a tam hi. Tate mahle nupa pangkhawm a kep hileh duhthusamhuai petmah hi. Himahleh duhthusaam in a pai gige thei kholkei zel hi. I tenkhawm in hiam, mun tuamtuak ah i om hun inleng nupa kaal a kizopna zaw bangmah in a hihbuai i phallouh ding hi'n leng ka ngaihtuah uhi. ~Enlarged @13/06/2013]

Sunday 14 April 2013

Restoration of Lamka


Ngaihkhawk-huai Mahmah. Pangkhawm Ni:

(Lamka a khaw lumdan 40°C khawng tung hi a, bangziak a kumdangte sang a khua hichi lum ahidiam? Kumdangte sang mah in khawvot nipen 11 January, 2013 in 2.5 °C tungsuk hi. Maban patauh theihna khop hilou ding hiam?  ~Joy Ngaihte, Admin Phualva Times on Phualvatimesgroup @facebook)

Pu Joy Ngaihte post ka muh in lungsim hon khoih mahmah. Lamka gam nuamtak ahi, i chi a i kisaktheihpih mahmah. Himahleh tuchiang in gam nuam ahihna ding theihhak simta. I pianna gam ahi a, i mi-le-sate tenna gam ahi a i ngaina chihthu hilel.

##Electrict a gina kei (sawtpi apan huchi chu ahi ta). Improve deuh e chihna ding ka theikei a, ngaihkhawkhuai mahmah. A siatna omchiang a khobing a inn lusi a sum kithohkhawm gige mailou a Concerned Department pressurised dingdan strategy khoh didan geel hun mahmahta.

##Tuui ahi a, nidang sang in a haksa deuhdeuh. Nidang in ahihleh Lanva luitui vuahzuk lam chiang in a kuang leet noinoi zen in a luang a, apang a gam a nawksek. Huaiziak in lui lianpi a bang. Tuchiang in ahihleh tui tam hun le om nawnlou ahi ta. Lanva luitui khang chih kiza nawnlou in, gam keek malak ah a kuang kimkhat inle a luang nawn dekkei. Nulla neuchik bang ahi ta. Well tui lah a thuuk hiaihiai. Tui vaang ahi ta. Ngaihkhawkhuai.

##Climate nidang in nuamtak ahi. Sing-le-lou a tam mahmah ngei a, kholum lam in a lum hemhum kei. Khovotlam in vot sisi mahleh tulai a phalbi khovot bangzen ahikei. Tuchiang in ahihleh gamlak chia singtamna a vaangta. Gua tuaithak muh ding a kiam mahmah. Guta tamziak le ahi. Nahtang loulam ah min hoih manlou in gutate'n a gubei sek uh. Singnou kisuanthak tamlou hihtuak. Ngaihkhawkhuai!

##Security lam ah nasatak in i nungkiin uh. Theihphaktan ah gam a galmuang a, nitak khavak nuai ah tangval lungzuang guiter tum a zaan sawtnung tanpha a vaak heheuh muhding a omsek, 1990(?) vel tan in. Himahleh 1997 in Ethnic class a hong piang a, tua nungsang mahni khosung natan ah zalen kisakna a beita. Huailai khong ngaihhuai hina e chia khuang ngaungau det mai ding hita hiam  aw, Lamka!!

##Vasa leh ganhing chi tuamtuam, lengthe tel in nidang bang in a tam nawnkei. Vasa muhding leng a vaang mahmahta, Huhamna lam dausak in, a leeng mangsa, a hon nawtsiatsan ganhing chi tuamtuamte hong kiknawnna ding un panla ni. Can we??

########Restoration of Lamka i pat uh hun mahmah. Tua di'n michih in i hihtheih uh singnou suan in panla thak ni. Media, Philantrophic Orgn leh Church Orgn, etc. teng in hiai ding in ma hon kai le uh a chihhuai lotel. (Genkhelh-sakkhelh omleh Ngaihsiam. Lamka siamthaknawn hi mahmah leh... chihman ahi.)

@14/4/2012, 12:30am.