Wednesday 13 July 2022

SEPNA KICHIAN MUH MATENG AWLE…

 


Deihthusam gen diing in tuh nisa nuai a tawltak a azu-ahaam thuak a lou-nna seem a khosak diing kiteelpen khollou diing hi. Huai sang in sepna dettak neih a, nisa thuaklou zodeuh a sep khawng ki-ut zodiing hi. Huai mah tuh nu-le-pate’n a tate a kawkmuhdan uh hizota hi.

 

Ka theih mi khat a om a, ama’n Delhi a Government Hospital khat ah nurse sem hi. Pasal hoihtak a nei a, ta leng nih – tapa khat leh tanu khat nei in, solkar auarter ah khosa lel uhi.

 

Hiai tan a tunna di’n kuhkal leh chitaktak in a na pang hi. Tu in a sepgim gah ne hita hi. Ahi a, hiai dinmun a tun ma a hinkhua a zatdan saulou gen ka ut hi. Ansang innkuan apan a hikei a, a siamsinlai in sum-le-pai haksatna liantak a na tuakkha tei uhi.

 

Pawl-VIII vel ahihlai in a poimohte suktuahna di’n Ruth Messenger bang a na hawm hi. Rayburn College ah Pawl-XII a simlai in leng College kaai a tawp phet chiang in a poimohte suktuah diing tupna in New Bazar a Brilliant Typing Institute ah part-time a seem in va kuan zel hi. Midangte sinsakna pekawm in amah mah leng type sut naal beh diing a lunggulh hi.

 

Laisiamthei lua hikei mahleh nu-le-pate'n school a kaaisak zoh uh hunsa mahmah in tuition la hetlou in leng exam pass theih lua ahi chih ngaihdan nei tinten in, tuition laak sawmlou hi. Tua ziak mah in notes sang in a textbook-te mah pibawl a; Mathematics bang a theihsiam theih mahmah louhte by-heart top sek hi. Class-X exam diingkuan a SSPP-te'n ‘free tuition class’ a saite uah tel in phattuampih mahmah hi. A laisimlai in ni khat in dakkal 2 leh kim lakvel Laisiangthou simna leh thuumna in hun in zang zel hi.

 

Pawl-X a zohtuunglai in MBBS entrance a lohchin diingdan theih a ut mahmah a, himahleh dot diing tuan theilou in sawtkhoptak om hi. Atawp in Lamka a om mah doctor khat Post office tungtawn in laithon khak top hi. Doctor-pa’n leng scooter a taai zen in laikhaktu’ inn zonkhiak sawm hi.

 

Doctor-pa a innkiang uh a hong tun in a na mu a, a zahkai luat ziak in innsung ah leng samlut ngamlou in a inn kiang uh lamnawl ah houlimpih hi. Doctor-pa’n leng MBBS entrance exam-na adia poimoh laibu khat lei di’n kawkmuh hi.

 

Pawl-XII result a suah nung sawtlou in doctor zil theihna di’n entrance exam diing in Delhi ah a va zin hi. MBBS exam focus a kibawl laibu khat a lei pen chihlouh ngal thildang bangmah a neikei hi.

 

Delhi ah ataangpi a eilammite' buai sekna khat tuh vaipau ahi. Ama’n leng vaipau khat beek thei samlou hinapi, 'bangmah ka theikei, pau-le-haam ka theikei chi mailou in, a poimoh hohna diingte ah kuamah leng zawn leh subuai nuamlou in amah kia in kizonkhiaktawm zel hi.

 

Pocket diary neuchik khat lei in vaipau thumal leh thuvual (sentence) a zaakte gelhkhia in a gentup (meaning) mi kia’h dong zel hi. Delhi map leh bus routes kigelhna bu, huailai a teng 10 man ahi a, huai bang a etetnalam in sesak zezen in 3vei bang leikha hial hi.

 

Delhi ah MBBS entrance exam a va pe ngei a, himahleh ama’ gintak sang tham in a na haksazaw hi. Doctor zilna dia sum tampi petmah bei ding ahi chih bang a hon theihkhiak chiang in, amah sinzoh dingvual bang salou in chimoh a kisa mahmah hi. Lohsam a innlam kik diing lah a utkei zel a, buaitak in a om hi.

 

Hih diing tuan theilou a bangtanhiam a om nung in BA sin diing in kithawibawl hi. Deihsaktu khat in tup hoihtak neiloupi a BA na sintouh sang in nurse sinzo ve, chi in hasuan hi. Ama’ ut zaw doctor ahi a, nurse zil diing bel chikmah in a ngaihtuahkha ngeikei hi. Lunglut kei mahleh thumanna in form a pelut saam hi.

 

MBBS entrance exam dia a kisaklai a lai a na simte chihlouh GNM entrance a di’n bangmah simthak nei tuanlou in exam ah a va tu tei hi. Result a hong suahtak in a kigintaklouhpi in a min a hong telkha hi. BA kha thum khawng lel a na kaiman mahleh nuse thak in GNM a hon ziltou hi. GNM zilna diing admission fee Rs.4000 ahi a, neihsa a neihlouh ziak in mi a batlak a zil ahi.

 

Training a zoh diing kum uh 2004 in vangsiathuaitak in Khodoukha 15 ni (15th June) in a pianna pa’n omlouhsan hi. A pa mel a tawpna diing beek in mu ut mahleh a sum mah leng a neihlouh ziak in pai zoulou hi. Maban zek, Phalkha (October) a GNM final year exam diing ahih uh bang suanlam lemtang a suak hi!

 

Bat zong zen a innlam pai diing chih a utkei hi. Delhi tual a tun vanglakleh sepna hoihtak muloupi a innlam pai diing leng a utkei hi. Nurse training a zoh nung in leng sepna kichian a muh ma innlam pailou hi. Nurse training a zoh nung in private hospital ah hon seem thei pah hi.

 

A kholkhiak sumte zang in 2005 kum in innlam ah a pai thei pan hi. Innlam ah leng sawt omlou in kithadahsak lou in Delhi a kiiknawn a, huchi in kum thum a sep nung, 2007 kum in Delhi ah solkar ah nurse sepna kichian mu hi.

 

Maban sintouh a ut ziak in a sepna a seemkawm in, 2011 kum in DU nuai ah BA zoukhia hi. Pasal a neih nung in leng naungek neikawmpi mah in IGNOU nuai ah B.Sc Nursing leng a sin thak a, 2015 kum in a zoukhe nawn hi. A kuhkaldan etton tham ching sak ziak in ama’ hihna (identity) taklang lou in thugelh k’on gelh hi.

 

~ Sumthanlian Suantak | Nisim: 2020 kum Khodoukha 21 ni (21st August 2020)

No comments:

Post a Comment