Thursday 8 October 2015

Education Liamsak Kei Ni



August 31, 2015 Manipur Tribal-te adia a lungzinhuai petmah KHOTKHIT i hihni uh ahi. I palaite un, thuakzoulou a luang kikhamzen a i kahkhiak ngoihngoih lai un deuleu nailou laitel uhi. Israel-te Pharo in saltanna apan khahkhe utlou-a a’ lungtang a khauhsak bangmai in Laltutphah a tusaktu ei mipite tung-a a lungtang uh khauhsak in, panpih ngai a kikoukoute mitsik in leng hon en utlou lai tel uhi! Tongkhong kisa in ki-awi na tel uchia i chi a, amau apan dawnna i zakik tuankei. Amau lou a khosak a ngaita.

Huai ni leh a zing October 1 in naupangte nasan kidaam thei zawsam omlou i hihman un atek-akhang kongzing ah galphual a om bangmai in i kongzingte uah i tawmpawt vek ua… aban i theihsa vek uh ahi. A’ school kaaipihte ngeingei uh thautang a kaap tuuk geihgeih ahihdan a mitkha ua manglou in, school & college kailaite tumuang thei nawnlou in a mitkha ua mangloute’ pii a om in leh; i gintak kheel a maban saupi muban leh khual theitak hi-in, school kaai nawn theipah dingdan in kikoih nai hetlou uhi. ‘Students Movement’ chi’n alomlom in buaina khuk ah a hong tawmlut souhsouh uhi.

A puaknatdan uh theihsiampih huailua. I gintak kheel a lungsim pichingtak pu a Movement pan ahi uh. Placard thugelh thuuk taktak  tuang, a hon takkhiatte uh bang New Delhi kongzing a takkhiat ding a leng sithuai hetlou- suanhuai petmah hi. A kho-ulte uh a luang ding om nawnlou khop a akan dong a ki-volunteer ngap ding un ka gingta tinten hi. Gam-le-nam itna liantak toh a hong khankhiat ding i lametna mah uh leng ahi. Tunung a i kingakna tham ding mah ahihdan uh muhtheih in a hon lakkhia uhi. Ngaihsanhuai uh ka sa mahmah.

Ahi a, tunung a hiamseem - zat theihsem a hong hihna ding un a hong kitaat hiamsem lai uh; gam-le-nam itna lianzaw ahi tadih diam ka chi hi. Huai dia i pumbuuk - school leh college-te hoihtak a function sak ngai hi. Tuni a heutu dinmun a dingte bangleng amau hunlai a ana kitaat hiam ziak ua tuni a zattheih leh i suanpen suak hi uhi. Ana kisakhawl peuhleng i hun hong tung ding a, hon peel hetlou ding hi.

Ei sang a nam piching zaw i sak ziak mah uh leng ahi dia Meitei-te etton a nei bang in, amau sulnung mah zuui hi’n i lang uhi. Mun poimohte a haal uleh solkar office-te haal ding in i entei a, pawlpi ‘JAC’ a kichih uleh enleng a dang pawkhe tuanlou in JAC mah in i kilou ua, School/College a khaak uleh huai dingmah ana sakha in amau hih tantan hih ding ut i banglai uhi. Tuabang etton neih sia ahi chi zaw ka hi pahkei. A kuul hun leng a om lawtham ding. JAC chia i kikhaikhop theih lehleng hoihlua. Inn leh office i haalsiat sate uh leng sapkik theihlouh ahihtak ziak in k’on maih lai ding.


Ka gennop takbel School leh College lam ahi. Mial apan vaak a i lutna ding un siamsinna school & college-te a poimohna lian petmah hi. Hiai pumbuukte lou in tuni a i tunna tan uh ana kitung hetlou ding hi. Bangteng hileh education manphatdan i theih sasa uh ahi a, ei gam ah Education a victim hi sakkei hamham leng chih kon propose hi. Hiai tan i tunna leh dinmun sangzaw Education tungtawn mah a kivawk sanglai ding i hi. Meitei-te bangloutak in ei Tribal-te’n education ngai poimoh leh zahtak ni. Huaimah tuni a i JAC leh i pawl tuamtuamte dinna leng hilai hi.














No comments:

Post a Comment