Thursday 3 September 2015

Gorkha-te Apan Sinlai



Siliguri a ka omlai (2007) in Gorkha-te'n Gorkha Jan Mukti Morcha min zang in Gorkhaland ngen in kiphinna nasatak pan ua, West Bengal a nam piching Bengali-te toh nakpi a kinangtuah in om uhi. Huailai in a tamzaw Bengali-te'n piltak in Tribal mah Adivasi-te lawi tosawn uhi. Gorkha-te’n helna chi tuamtuam -  Strike, bandh, curfew, shut-down, etc. hihtheih-hihmoh teng zang in a tha neihteng un pang uhi. Amau apan sinlai khenkhat saulou chik in i phattuampih ngei lamen in kon taklang nuam hi.

Kiphinna himhim ah nek ding poimoh masa.
Bangtan hiam helna a hon patchiang un mipite nek-le-tak ah hong buaipah uhi. Eimah bang in nektawm zong a khosa tampi om uhi. Mipite nek-le-tak tasam ta e, a chih chiang un ni khat khong helna khahkol zualzel unchin, nek-le-tak tam thei lamlam kaihkhawmna ding hun kipe zel uh. Tuzing a hun saulou i hon uh hihhoih mahmah i hi uh. A kaal laklak a hichia i hihzel ding uh poimoh mahmah ding hi.

Liam-le-baaite etkol ngai
Gorkha-te’n liam-le-baaite enkol ding hoihtak kisep uhi. Ei’ tawndan in misi hoihtak a kep leh ittak a vuuiliam hisek a, morgue ah sawtpipi koih kiching ngeilou hi. Tu tantan in a tawmpen in mi 8 in sihna kituakta a, liam-le-bai leng mi 50 vaalta hi. Sihna tuak a ithuai salphate luang thouvui-thouvai in a bohlouhna ding ua hoihtak a kep ahihna ding a ice a koihsak ding i chih uh hoihlua hi. I martyr sungkuante khamuan a, nek-le-tak zong a a’ inkuante a vakkhiat theihkei uleh a taksap uh i suktuahsak kisam hi. Liam-le-bai, poihlonna tuakte enkai ding leng i kisep uh poimoh lua hi, i hihsa uh ahihleh kipahhuai petmah. Maban ah mi bangzah in sihna, liamna chihte tuaklai ding i hiam chih kigen theilou lai hi.

Kithuzak tuah a hoihtak a pankhawm ding
Lamka kia louleng Manipur a District tuamtuam ah helna kipanta hi. India khopi tuamtuam leh International level ah i omna chiat uah panlak theihdan tuamtuam in kipang chiat hi. Munchih-mualchih a omte kithuzaak tuah a khekhat khai a kal i suankhawm uh a loutheilou ahi. Kidot dialdial khaklouh ziak leng ahi kha dia Delhi a hichimai a tawplou ding chia nam tuamtuam in pan nasatak a alaaklai un inlamte’n kilemna suai ana kaaiman mawk uhi. Maban ah kidot masak a i JAC-te un pilvangtak a mipi sou enkawm a pan hon lak uh poimoh hi. Mipi thunun zohlouh khop dinmun tungta i hihman un heutute tung a khutkhakna leh innhal tanpha tung thei lailai dan a kilang ahihman in, heutute lunghimohpihhuai lua hi.

Ngongtat a gamtat kidek chiat ni
Gorkha-te’n kikhouh zohlouh ding venna leng ahi kha ding, amau sung ah Police dan a zat ding volunteer kisep uhi. Enleng mimal inn leh Solkal buuk poimoh tampi kihalse manta hi. Hichibang hun in lehkha poimoh, tunung a eimah hon tuisa buah thei ding omtheite pilvangtak a kepkhiat masak chihbang poimoh lua hi. Sisan leh hinna pia hiaizah a omlai a ape dia kiman mahmah hunkhop leng omlai i hihman un amaute mai ah hiai thu gelh dia kisit mahmah ka hihlai in mohpuakna dan a ngai ka hihman in kidek hamham a mahni phurphut ziak a hai gamtat ching kei leng ka chi mahmah hi. Banghiam a kulna a omtak lehleng thil poimohte pilvangtak a hepkhiat masak ding chihte khual hamham ni, tuailaite.



©Lian Suantak @04/09/2015

No comments:

Post a Comment