Thursday 26 May 2022

KIKHUAI (SUICIDE) THUMAL BULSUTNA

Paite pau in suicide thumal om nailou in ka thei a, 'kikhuai' chih zat hoih ka sa. 'Mahni Kithat' a kichi v'oi, a chi i om maithei. Mahni kithat, mahni hinna kila chihte genchetna (explanation) ahi a, ei' pau a suicide chihna hilou hi. Tua ziak in 'kikhuai' mah dik ka sa hi.

 

Mahni hinna kilaak theih mai hilou in tup bel tupkhak theih hi. Etsakna in tem in i kidawt thei, tui ah i tawmkhe thei, addg. Hilehle i si taktak ding chih a kigen theikei. Tua ziak in failed attempted suicide bang a na om hi. Tem a mahni kidawt ziak a sih teitei, hinna kilaak theih chih guarantee omlou hi.

 

Suicide i chih chiang in English thumal ahi a, hihdan tampi om thei ding hi. Slow suicide a omdia, quick suicide chih leng a om thei. Suicide definition diktak dictionary ah et a ngai diing hi.

 

'Kikhuai theihna chi tuamtuam: inntung apan kitawmkhiak, khauhual sung a luut, tem a kidawt, thau a kikap, tui a tawmlut, gari hattak a taai a baang phut, gu dawn, addg., chi tampi om thei. Hiaite lak ah en vengveng lehang, tui a tawmkhia, inntung apan tawmkhia, gari a baang phu, addg. kha suicide attempt leng hi veklou a, accidental a hihkhak leng om thei hi.

 

Nidang in ka lawmte khat in formalin thawl a a koih a inn ua nasemtute lak a khat in tui sa a a na dawnkha a, si dektak chih leng om ngei hi. Huai pa bang si paisuak hi zenzenleh suicide chi nuam ki-om maithei. Hilehle suicide hilou a, accident ahi. Huchi dan deuh in gari a baang phu, inntung apan kia chihte leng khenkhat attempted suicide ahi dia, khenkhat accident leng a hithei. Case to case in a kibang vek kei diing.

 

Nidang in laisimna diing in khawnvak kipoimoh hi. Sawt deuh lai i sim chiang in meikhu in a chimni vom sek hi. Huai chimni umpawng leh sahbon zang in kihahsiang zel hive'n achang in tupmawng lou in leng kisukhaang/sutamkha sek inchin 'chimni khuai' kisuak zel hi. Huai ziak a 'khuai' i chih tupmawng leng hithei, tupmawng lou a leng khuaikhak theih hon chisak hi.

 

Paite pau ah 'ki' in a gen theih om sese hi. Huai tuh mahni panlakna/kalsuanna genkha hi. Etsakna in kimawl i chih chiang in 'ki' in mahni utna tel ahihdan gen hi. Huai bangmah in 'kisual' i chih chiang in leng mahni utna leh deihtelna telkha hi. 'KHUAI' vuak in tuh mahni utna a genkei a, 'KI' i behlap chiang in mahni' utna, panlakna leh deihtelna a tuunkha hi. Huai ziak in 'KIKHUAI' in mahni' panlakna leh kalsuanna mahmah tel a va kihihsiatna 'khuaina' gen ahihman in suicide Paite pau in 'KIKHUAI' chih dik ka sa hi.

 

Literal tak a i suileh i pau uh adik tawm mahmah maithei hi. Etsakna. 'na-ngong' chih bang a kizang a hive'n, koi mun ahia 'na' chi lehang genchet haksa maithei. I zatleh zat hi maimah. Thumal omloute phuah beh kisam mahmah hi. 'Kikhuai' chih bang pom thei lehang tuh thumal khat neih beh kisuak diing ahi.

 

Facebook September 16, 2018

No comments:

Post a Comment